Chamowodziennik Mirona Białoszewskiego, pisany od czerwca 1975 do maja 1976 roku i opublikowany w całości po raz pierwszy w 2009[1]. Opisuje okres życia pisarza po przeprowadzce do bloku przy ulicy Lizbońskiej 2 w Warszawie.

Blok przy ul. Lizbońskiej 2, w którym mieszkał Miron Białoszewski
Bloki mieszkalne przy ul. Międzynarodowej, część Chamowa

Przed czerwcem 1975 Białoszewski mieszkał na placu Dąbrowskiego wraz ze swoim partnerem Leszkiem Solińskim (w utworze nazywanym Le.). Na zamieszkanie osobno zdecydowali się po tym, jak Białoszewski wrócił z pobytu w sanatorium, gdzie odbywał rekonwalescencję po zawale serca. Soliński otrzymał wtedy przydział na mieszkanie w bloku przy ulicy Lizbońskiej 2; do mieszkania tego wprowadził się jednak Białoszewski[2]. Nie miał na to ochoty, również najbliżsi przyjaciele nie byli zadowoleni z tej zmiany[3]. Dziennik stanowi zapis pierwszego okresu pobytu poety w nowym miejscu i poznawania okolicy[2].

Tytuł utworu pochodzi od nazwy, jaką mieszkańcy najstarszej części Saskiej Kępy określali zasiedlane przypadkowymi lokatorami nowe wysokie bloki mieszkalne w rejonie ul. Ateńskiej, al. Stanów Zjednoczonych, ul. Międzynarodowej i ul. Lizbońskiej[4].

Utwór opublikowano w całości po raz pierwszy dopiero w 2009 roku. Wcześniej jego fragmenty ukazywały się w latach 80. XX w. w zbiorach Rozkurz, Przepowiadanie sobie oraz Stara proza. Nowe wiersze. Nie zachował się rękopis Chamowa, a jedynie, zawierająca błędy i braki, część maszynopisu utworu oraz nagranie magnetofonowe tekstu, sporządzone przez M. Białoszewskiego dla Jadwigi Stańczakowej[5].

Przypisy

edytuj
  1. Nota od wydawcy. W: Miron Białoszewski: Chamowo. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2009, s. 387. ISBN 978-83-06-03226-0.
  2. a b Justyna Sobolewska: Miron nadaje z mrówkowca. Polityka, 2009-07-21. [dostęp 2017-08-08]. (pol.).
  3. Jadwiga Sawicka. Przestrzenie Mirona Białoszewskiego. „Kronika Warszawy”. 2(58), s. 31, 1984. 
  4. Paweł Dunin-Wąsowicz: Praski przewodnik literacki. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2018, s. 202. ISBN 978-83-951050-2-9.
  5. Nota od wydawcy. W: Miron Białoszewski: Chamowo. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2009, s. 387–388. ISBN 978-83-06-03226-0.