Cmentarz ewangelicki w Dąbiu
Cmentarz ewangelicki w Dąbiu – nieczynny, zabytkowy cmentarz ewangelicko-augsburski w Dąbiu.
 Krzyż i dzwonnica w centrum cmentarza | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ulica 11 listopada 1918 |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
5 255 m² |
| Data otwarcia |
1865 |
| Data ostatniego pochówku |
1945 |
| Zarządca |
parafia Ewangelicko-Augsburska w Koninie |
Położenie na mapie Dąbia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego  | |
Położenie na mapie gminy Dąbie  | |
 52°05′45,9″N 18°49′27,1″E/52,096083 18,824194
| |
Historia edytuj
Cmentarz został założony na początku XIX wieku, wraz z powstaniem w Dąbiu parafii ewangelickiej[1][2]. W 1912 roku cmentarz został ogrodzony staraniem pastora Antoniego Rutkowskiego[3]. W 1930 roku na cmentarzu zbudowano niewielką dzwonnicę[1].
W związku z opuszczeniem miasta przez ewangelików po II wojnie światowej cmentarz znalazł się we władaniu urzędu miasta i gminy, nie był on jednak w żaden sposób konserwowany, co doprowadziło do jego dewastacji. Władze gminy pozwalały m.in. na magazynowanie na cmentarzu zapasów piasku zmieszanego z solą potrzebnego służbom drogowym w okresie zimowym[4].
Stan obecny edytuj
Dzięki staraniom Towarzystwa Przyjaciół Miasta Dąbia w 2004 roku rozpoczęto na cmentarzu prace renowacyjne[2][4]. Podczas prac znaleziono na cmentarzu tablice z nazwiskami żołnierzy poległych w I wojnie światowej, na cmentarzu pochowano 10 żołnierzy niemieckich i 9 rosyjskich, których upamiętniono następnie symboliczną kwaterą na cmentarzu[4].
W centralnej części cmentarza znajdowała się kwatera przeznaczona dla pastorów, która została w trakcie prac odrestaurowana, postawiono na niej m.in. 80-centymetrowy krzyż z piaskowca oraz odnowiono obramowanie, skradziono jednak z niego liczącą ponad 20 metrów długości żeliwną kratę. Na kwaterze umieszczono też 7 epitafiów poświęconych dąbskim pastorom[5]. Na cmentarzu utworzono także lapidarium złożone z 38 odnowionych nagrobków zwiezionych z 6 innych cmentarzy ewangelickich w gminie Dąbie. Odnowiono także stojącą w centralnym punkcie cmentarza dzwonnicę[5].
Cmentarz ma powierzchnię 5 255 metrów kwadratowych, jest własnością parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Koninie[6]. Cmentarz figuruje w gminnej ewidencji zabytków[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Cmentarz ewangelicko-augsburski w Dąbiu [online], OSADNICY [dostęp 2022-08-03] (pol.).
- ↑ a b Cmentarz ewangelicki w Dąbiu [online], www.gminadabie.pl [dostęp 2022-08-03] (pol.).
- ↑ Grabowski 2015 ↓, s. 28.
- ↑ a b c Grabowski 2015 ↓, s. 30.
- ↑ a b Grabowski 2015 ↓, s. 31.
- ↑ Grabowski 2015 ↓, s. 29.
- ↑ Program opieki nad zabytkami Miasta i Gminy Dąbie na lata 2008–2011, Dąbie 2008.