Dąb Jan Kazimierz
Dąb Jan Kazimierz – pomnikowy dąb, rosnący w Bąkowie (powiat świecki). To jedno z kilku najstarszych polskich drzew[1][2].
 pomnik przyrody ustanowiony w 1956 roku
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Nazwa systematyczna |
’’Quercus robur’’ |
| Obwód |
959 cm |
Położenie na mapie gminy Warlubie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu świeckiego  | |
 53°34′13,74″N 18°36′58,44″E/53,570483 18,616233
| |
Wiek i rozmiary edytuj
Jan Kazimierz rośnie już od ok. 722 lat (stan na 2016 rok)[1][3], jest to drugi pod względem wieku polski dąb (po Chrobrym) i jedno z najstarszych drzew w kraju[1][2]. To także najgrubsze i najstarsze drzewo w województwie kujawsko-pomorskim[1][2][4].
Obwód wiekowego drzewa, mierzony zgodnie z regułami dendrometrii, wynosi 959 cm - na wys. około 0,5 m. Dąb ma 15 m wysokości (pomiary z 2015 roku)[2].
Pomiar obwodu tego drzewa może sprawiać trudności, gdyż okaz ma specyficzny kształt pnia i do tego potężną dziuplę u podstawy. Jego obwód na wysokości 1,3 m wynosi niemal 1050 cm. Reguły dendrometrii mówią, że należy mierzyć drzewa w najwęższym miejscu pnia do wysokości 130 cm. Jan Kazimierz, ze względu na znaczne ubytki w pniu, ma znacznie zmniejszony obwód w owym, najwęższym miejscu. Nie jest do końca jasne, którą wartość uznać za prawidłową[3], ale w najnowszych publikacjach autorzy przyjmują za właściwy obwód dębu, mierzony na wysokości około 0,5 m - tam przyjmuje najniższą wartość[2].
Charakterystyka edytuj
Dąb ma krótki pień (ułamany na wysokości ok. 8 m), pokryty licznymi naroślami i zgrubieniami, z ogromną dziuplą, sięgająca kilku metrów wysokości. Drzewo ma stosunkowo szeroką koronę, co może świadczyć o tym, że wyrosło na otwartej przestrzeni[2][3].
Stan zdrowotny sędziwego dębu jest zły. Widoczne są liczne ślady działalności szkodników owadzich oraz grzybów, a także spękania mechaniczne, wymagające pilnej interwencji konserwatorskiej[3].
Prawną ochroną jako pomnik przyrody został objęty w 1956 roku[5].
Lokalizacja edytuj
Dąb Jan Kazimierz, wraz z kilkoma innymi okazałymi pomnikowymi dębami rośnie w Bąkowie, w gminie Warlubie (powiat świecki). Opodal znajduje się pałac, a około 10 m od dębu – droga wojewódzka nr 391. Natomiast na zachód od drzew, w odległości 2km, znajduje się droga międzynarodowa nr 75[3][4].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Cezary Pacyniak. Najstarsze drzewa w Polsce. PTTK Świat. 1992. s.?
- ↑ a b c d e f Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. PWN. 2016. s.166
- ↑ a b c d e Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. 90 drzew. Okazy niezwykłe. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2014. s.62
- ↑ a b Krzysztof Borkowski. Polskie drzewa. DALPO. 2014. s.135
- ↑ Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody. [dostęp 2018-06-10].
Bibliografia edytuj
- Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński: 90 drzew...Okazy niezwykłe. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2014. ISBN 978-83-63895-16-7.
- Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński: Drzewa Polski. Warszawa: PWN, 2016. ISBN 978-83-01-18438-4.
- Krzysztof Borkowski: Polskie drzewa. Poznań: DALPO, 2014. ISBN 978-83-61766-08-7.