Dom Książęcy w Jabłonkowie
Dom Książęcy w Jabłonkowie (cz. Knížecí dům v Jablunkově) – dom książęcy znajdujący się w Jabłonkowie, na Śląsku Cieszyńskim; zabytek kultury Republiki Czeskiej[1][2].
 Dom Książęcy w Jabłonkowie w 2013 roku. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Styl architektoniczny | |
| Ukończenie budowy |
XVI wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
XIX wiek |
Położenie na mapie Czech  | |
| 49,576341°N 18,763082°E/49,576341 18,763082 | |
Jest jednym z najstarszych budynków w Jabłonkowie[1], pochodzi z epoki renesansu[3]. Znajduje się tuż obok Rynku Mariackiego na początku ulicy Wielebnowskiego[4]. W budynku ma powstać Muzeum Trójstyku Polski, Słowacji oraz Czech[5].
Opis edytuj
Dom Książęcy w Jabłonkowie to wolnostojący budynek w pierzei ulicy, z gładką fasadą, czterospadowym dachem pokrytym blachą[2][1]. Pierwotnie dom miał arkadowe podcienia[2]. Przebudowa nastąpiła w XIX wieku[1].
Najstarsze wzmianki o domu pochodzą z XVI wieku. W tym czasie w domu mieszkała księżna Katarzyna Sydonia, druga żona cieszyńskiego księcia Wacława III Adama[6]. Według legendy budynek połączony jest podziemnym korytarzem z niedalekim kościołem, do którego, po śmierci męża, Katarzyna uczęszczała na mszę świętą[7]. Budynek posiadał także podcienia, które jednak zostały zamurowane[7]. Zachowały się zabytkowe sklepienia[7].
W drugiej połowie XVII wieku znalazła tutaj schronienie ostatnia przedstawicielka Piastów cieszyńskich, Elżbieta Lukrecja. Ponieważ w 1642 roku Szwedzi zajęli Cieszyn, Elżbieta musiała uciekać do Jabłonkowa[8]. Trzy lata później wyjechała do Rzeczypospolitej Polskiej. Podczas pobytu w Jabłonkowie Elżbieta zyskała duży autorytet, między innymi tym, że zatwierdziła jabłonkowskim rzemieślnikom takie sama prawa, jakie mieli cieszyńscy rzemieślnicy[6][9].
W 2017 roku przez miasto Jabłonków we współpracy z Muzeum Ziemi Cieszyńskiej w Czeskim Cieszynie został uchwalony gruntowny remont Domu Książęcego. Zaplanowano odbudowę głównego wejścia, fasady oraz instalację trzech lamp w stylu historycznym[10][11]. W budynku ma się mieścić Muzeum Trójstyku Polski, Słowacji oraz Czech[5][10][4][12].
Galeria edytuj
-
Dom Książęcy w czasie rekonstrukcji
-
Dom Książęcy, r. 2013 – widoczny sklep
-
Ulica przy Domu Książęcym z przewiązkami.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d městský dům – Památkový Katalog, pamatkovykatalog.cz [dostęp 2021-11-13].
- ↑ a b c Detail dokumentu – G0290404, iispp.npu.cz [dostęp 2021-11-13].
- ↑ Jablunkov – Kultura.cz, www.kultura.cz [dostęp 2021-11-12] (cz.).
- ↑ a b Izabela Zurova, Dům těšínských kněžen prochází náročnou rekonstrukcí, Gorolweb, 18 listopada 2020 [dostęp 2021-10-15] (cz.).
- ↑ a b Głos.live - Gazeta Polaków w RC, Gazeta Polaków w Republice Czeskiej- Jabłonków: W mieście powstaje Muzeum Trójstyku. Będzie się mieściło w Domu Książęcym, glos.live [dostęp 2021-11-12].
- ↑ a b Ervin Tengler, Privilegia městečka Jablunkova, 1938.
- ↑ a b c Knížecí dům, Jacki, 24 marca 2017 [dostęp 2021-10-15] (cz.).
- ↑ Janusz Spyra, Historiografia a tożsamość regionalna w czasach nowożytnych na przykładzie Śląska Cieszyńskiego w okresie od XVI do początku XX wieku, Częstochowa 2015, ISBN 978-83-7455-433-6, OCLC 921597533 [dostęp 2021-11-13].
- ↑ Izabela Zurova, Dům těšínských kněžen prochází náročnou rekonstrukcí, Gorolweb, 18 listopada 2020 [dostęp 2021-10-14] (cz.).
- ↑ a b V opraveném knížecím domě by mělo být muzeum TROJMEZÍ, Místní kultura, 22 maja 2017 [dostęp 2021-11-12] (cz.).
- ↑ Jablunkovský Knížecí dům bude sloužit jako muzeum Trojmezí, iDNES.cz, 1 czerwca 2017 [dostęp 2021-10-14] (cz.).
- ↑ Archeologové při rekonstrukci Knížecího domu v Jablunkově odhalili udírnu ze 17. století, Blesk.cz [dostęp 2021-11-12] (cz.).