Dwór Miejski w Gdańsku
Dwór Miejski (niem. Stadthof)[2] – zabytkowy[1] zespół budynków gospodarczych na terenie Głównego Miasta w Gdańsku, powstały z przekształcenia średniowiecznych fortyfikacji.
 nr rej. A-447 z 27.02.1967[1]
| |
_ID_635477.jpg) Widok od strony Podwala Przedmiejskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
zespół budynków gospodarczych |
| Ukończenie budowy |
XVII w. |
| Ważniejsze przebudowy |
1903 |
| Zniszczono |
1807, 1945 |
| Odbudowano |
1964-1970 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie Gdańska  | |
 54°20′53,77″N 18°38′54,28″E/54,348270 18,648410
| |
Historia
edytujKompleks budynków położony jest w okolicy obecnej ul. Za Murami, w południowo-zachodnim krańcu średniowiecznych fortyfikacji Głównego Miasta[2]. Już w połowie XIV wieku w tym miejscu znajdowała się Baszta Narożna oraz ciąg muru niskiego i wysokiego. Umocnienia te stały się przestarzałe i zbędne w związku z rozbudową miejskich fortyfikacji[3]. Na przełomie XVI i XVII wieku zasypano fosę biegnącą wzdłuż murów, a na jej miejscu powstała ujeżdżalnia obok której wzniesiono w tym miejscu Szkołę Fechtunku[4]. W latach 1616–1619 gdański architekt Jan Strakowski wykorzystał mur wysoki i niski do wzniesienia w tym miejscu stajni miejskich, poprzez podwyższenie muru niskiego do poziomu muru wysokiego, dodanie ścian bocznych i zadaszenie powstałej w ten sposób konstrukcji[3]. Trójkątne ściany szczytowe były zwieńczone rzeźbami koni. Dwór Miejski podlegał dalszej rozbudowie w XVII wieku, tworząc zespół budynków gospodarczych w skład których weszły trzy istniejące w tym miejscu baszty murów – wspomniana Baszta Narożna, a także Baszta Schultza i Baszta Browarna[2]. Mieściły się tutaj m.in. arsenał i mennica gdańska. Obiekt spłonął w trakcie oblężenia Gdańska w 1807 roku. W XIX wieku siedzibę miała tutaj miejska straż pożarna[5].
W 1903 rozebrano zachodnią część zabudowań w celu przedłużenia ul. Ogarnej. Kompleks został zniszczony w 1945 roku[2]. Odbudowa była prowadzona w latach 1962–1970, celem zlokalizowania w zabudowaniach Domu Harcerza, czyli kompleksu ZHP, zawierającego m.in. pracownie artystyczne i kino, które działają do dziś[5]. W 1967 roku wpisano do rejestru zabytków część zespołu, a konkretniej budynek „zachodni” pod adresem Podgarbary 10 i budynek „południowy” ul. Za Murami 3[1].
Galeria
edytuj-
Dwór Miejski w 1650, na pierwszym planie Szkoła Fechtunku -
Rycina z końca XVIII w. -
Rzeźba konia na szczycie
