Edmund Kamiński
Edmund Kamiński (kaszub. Édmùnd Kamińsczi; ur. 23 września 1934 w Kartuzach, zm. 3 listopada 2022[1][2] w Wejherowie) – polski bibliofil, działacz kaszubski, fotografik, znawca kultury kaszubskiej.
Data i miejsce urodzenia |
23 września 1934 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
3 listopada 2022 |
Miejsce spoczynku |
cmentarz komunalny |
Zawód, zajęcie |
fotografik, bibliofil, muzealnik |
Życiorys
edytujW 1956 roku był jednym z współtwórców kartuskiego oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego[3], założył i pełnił funkcję prezesa w Klubie Młodej Inteligencji Kaszubskiej w Kartuzach (1958). Pracował wówczas jako księgowy. W 1961 roku przeprowadził się do Wejherowa, gdzie dwa lata później zdał maturę (wcześniej ukończył szkołę zawodową w Kartuzach). 28 listopada 1967 roku stanął na czele komitetu założycielskiego Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie[4], do którego przez kilka poprzednich lat gromadził zbiory. Od 1969 roku zajął się pracą muzealniczą – był szefem Działu Zbiorów Specjalnych MPiMK-P, nadal aktywnie poszukując eksponatów na całych Kaszubach. W latach 1976–1989 przewodził oddziałowi Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Wejherowie, był też radnym miejskim przez kilka kadencji. W 1982 roku[5] zainicjował powołanie Społecznego Komitet Budowy Pomnika Jakuba Wejhera[6], który osiągnął swój cel w roku 1991, kiedy to na rynku wejherowskim stanął pomnik założyciela miasta[5].
W latach 1988–1991 był redaktorem naczelnym nieregularnego informatora „Moje Wejherowo”, a w latach 1992–1993 wznowionej „Zrzeszy Kaszëbskiej”. W 1980 roku został uhonorowany Medalem Stolema[7], a w 2000 roku Statuetką Jakuba Wejhera za szczególne zasługi dla miasta Wejherowa[8]. Był członkiem wielu stowarzyszeń naukowych i organizacji społecznych[9].
Po przejściu na emeryturę zajął się fotografiką – zorganizował kilkadziesiąt wystaw tematycznych (głównie indywidualnych) na Kaszubach i za granicą (Niemcy, Francja, Szwecja). Wszędzie spotkały się one z dużym uznaniem. Głównym tematem ekspozycji E. Kamińskiego są Kaszuby – ich przyroda, poszczególne miejscowości oraz wybitni działacze kaszubscy. W 2000 roku wydał album Kaszubskie Pory Roku w obiektywie Edmunda Kamińskiego[10], będący wynikiem kilkunastu lat pracy i wędrówek po regionie.
Najważniejsze prace E. Kamińskiego to: Wydawnictwa wejherowskiej poligrafii (1845–1972) (1972), monografia Gdańskie Zakłady Papiernicze Przemysłu Terenowego. Drukarnia Wejherowo w okresie 50-lecia (1922–1972) (1972)[11], monografia Aleksander Janta-Połczyński. Podróżnik, poeta, prozaik (1976)[12], Morze i krajobraz kaszubski w malarstwie Mariana Mokwy (1978), broszura specjalna Pasja twórczego życia. Marian Mokwa, Jan Trepczyk, Aleksander Labuda (1979), Sławoszyńskie korzenie Jagalskich (1993), monografia Guczow Mack czyli Aleksander Labuda (1902–1981) (1995). Miał w planach wydanie dwutomowej monografii Jana Trepczyka[2].
Udzielał się w życiu społecznym Wejherowa, w różnych uroczystościach, w Chórze im. Jana Trepczyka, dyrygowanym przez żonę - Zofię, przybraną córkę Trepczyka), w pracach naukowych, tworzył wystawy popularyzujące kaszubszczyznę. Miał trójkę dzieci: Janinę, Witosławę, zam. Frankowską (muzyk, działacz kaszubski, autorka kaszubskiej encyklopedii muzycznej) oraz Radosława (w latach 2007–2013 dyrektor Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie[4]). Mieszkał w Wejherowie. Pochowany został w tym mieście na cmentarzu komunalnym[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarł Edmund Kamiński, fotografik, znawca kultury kaszubskiej [online], expresskaszubski.pl [dostęp 2022-11-04] (pol.).
- ↑ a b c Ostatnie pożegnanie Edmunda Kamińskiego. Był współzałożycielem Zrzeszenia Kaszubskiego i zasłużonym działaczem kaszubski [online], Wejherowo Nasze Miasto, 9 listopada 2022 [dostęp 2022-11-12] (pol.).
- ↑ Józef Borzyszkowski , Edmund Kamiński (1934-2022) - działacz kaszubski, współtwórca Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, bibliofil, fotografik, „Acta Cassubiana” (25), 2023, s. 346, ISSN 1509-5703 .
- ↑ a b Webtechnika.pl, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie [online], www.muzeum.wejherowo.pl [dostęp 2021-01-15] (pol.).
- ↑ a b Wejherowo - Pomnik założyciela miasta. Atrakcje turystyczne Wejherowa. Ciekawe miejsca Wejherowa [online], polskaniezwykla.pl [dostęp 2021-01-15] .
- ↑ Tomasz Smuga , Statuetka Jakuba Wejhera. Poznajcie wyróżnionych od 1994 roku! [online], Wejherowo Nasze Miasto, 16 listopada 2020 [dostęp 2021-01-15] (pol.).
- ↑ Medal Stolema [online], Klub Studencki "Pomorania", 16 marca 2017 [dostęp 2021-01-15] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-21] (pol.).
- ↑ Kaszubi pożegnali Edmunda Kamińskiego. Spoczął na cmentarzu w Wejherowie [online], www.zawszepomorze.pl [dostęp 2022-12-14] (pol.).
- ↑ Kamiński Edmund, [w:] Tadeusz Bolduan , Nowy bedeker kaszubski, Gdańsk: Polnord, 1997, s. 142, ISBN 83-86181-34-6, OCLC 39273847 [dostęp 2022-12-14] .
- ↑ Kamiński Edmund- Kaszubskie Pory roku w obiektywie Edmunda Kamińskiego - Edmund Kamiński - 26.06 zł. - Tezeusz.pl [online], tezeusz.pl [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ [Zapytanie o „Gdańskie Zakłady Papiernicze Przemysłu Terenowego”] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ [Zapytanie o „Aleksander Janta-Połczyński. Podróżnik, poeta, prozaik”] [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2021-01-19] (ang.).