Ewolucja regresywna

Ewolucja regresywna – szczególny przypadek procesu ewolucji biologicznej, w którym w wyniku procesów przystosowawczych następuje uproszczenie lub zanik struktur organizmu. Występuje m.in. u pasożytów wewnętrznych (np. tasiemca), które utraciły układ pokarmowy, oddechowy i wydalniczy czy organizmów osiadłych[1]. Często jest podawana jako typowa w historii troglobiontów[2].

Termin „ewolucja regresywna” bywa krytykowany, jako niosący skojarzenia z lamarkizmem i wiązanymi z neolamarkizmem poglądami na ewolucję, jak ortogeneza, organicyzm czy finalizm[3]. Bywa też określany jako mylący przez przeciwstawianie jej rzekomej właściwej ewolucji polegającej na komplikacji struktur[1]. Zgodnie z tym podejściem przykłady opisywane jako ewolucja regresywna można rozpatrywać jako zwykłą ewolucję w modelu neodarwinistycznym bez konieczności jej wyróżniania[3]. Wśród biologów używających tego terminu jest ona tłumaczona przez dwie hipotezy mieszczące się w neodarwinistycznym paradygmacie: neutralistyczną i przystosowawczą. Ta pierwsza zakłada, że pewne cechy dające przystosowanie u przodków danego organizmu stały się neutralne w nowych warunkach, więc geny je kształtujące są funkcjonalnie neutralne i mogą kumulować z czasem mutacje upośledzające tę cechę, druga zaś, że dobór naturalny promuje zanik tej cechy[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b Ewolucja regresywna [online], Słownik terminów biologicznych pwn.pl (pol.).
  2. a b R. Borowsky, H. Wilkens, Mapping a Cave Fish Genome: Polygenic Systems and Regressive Evolution, „Journal of Heredity”, 93 (1), 2002, s. 19–21, DOI10.1093/jhered/93.1.19 (ang.).
  3. a b A. Romero, S.M. Green, The end of regressive evolution: examining and interpreting the evidence from cave fishes, „Journal of Fish Biology”, 67 (1), 2005, s. 3-32, DOI10.1111/j.0022-1112.2005.00776.x (ang.).