Felicja „Fella” Kaftal, z domu Jolles (ur. 1844[1], zm. 3 czerwca 1907) – warszawska Żydówka, pierwsza warszawska dziennikarka.

Felicja Kaftal
Felicja Jolles
Ilustracja
Data urodzenia

1844

Data śmierci

3 czerwca 1907

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

dziennikarka

Miejsce zamieszkania

Warszawa

Rodzice

Bernard Jolles, Teresa Blumberg

Małżeństwo

Izydor Kaftal

Dzieci

Maria Małgorzata (Margaret) Kaftal

Życiorys edytuj

Była jednym z siedmiorga dzieci Bernarda Jollesa, bankiera, zaangażowanego w budowie pierwszych kolei niemieckich i Teresy Blumberg. Wychowywała się i kształciła w Berlinie. Po bankructwie ojca przeniosła się do Warszawy i wyszła za mąż za Izydora Kaftala (1824-1901).

Była pierwszą warszawską kobietą dziennikarką. Współpracowała z „Kurierem Warszawskim” – pierwszą gazetą drukującą lokalne wiadomości dla mieszkańców stolicy – oraz „Kurierem Porannym”.

Marian Fuks, w książce Żydzi w Warszawie wspomina salon u Felicji i Izydora Kaftalów przy ul. Senatorskiej 28, gdzie odbywały się spotkania towarzyskie i przyjęcia, którym towarzyszyła muzyka - gościem wśród warszawskiej elity i przedstawicieli dyplomacji bywał m.in. Bolesław Prus. Zgodnie z opisem Fuksa, W „Kurierze Porannym” Kaftalowa prowadziła rubrykę Z życia towarzyskiego Warszawy, dział mód i pisywała recenzje z koncertów, przedstawień operowych i teatralnych. Tłumaczyła także nowiny z prasy zagranicznej (posługiwała się angielskim, niemieckim, francuskim i włoskim - lepiej niż polskim) i była wyrocznią w kwestii mody dla warszawskich dam. Ponadto, wraz z mężem preparowała żartobliwe anegdoty na jego temat, które umieszczała w rubryce Pan Izydor powiedział... w „Kurierze Świątecznym”, długie lata bawiąc Warszawę.

W 1893 wraz z córką przeszła na katolicyzm. Felicja i Izydor Kaftal mieli córkę Marię Małgorzatę Kazimierę Gustawę (Margot) Kaftal (1873-1942), znaną śpiewaczkę operową. Po śmierci męża w 1901 Kaftalowa przejęła magazyn starożytności na rogu ul. Niecałej i Wierzbowej, nadal działając jako dziennikarka.

 
Grób Felicji Kaftal na warszawskim cmentarzu Powązkowskim

Felicja Kaftalowa spoczywa wraz ze swoim mężem na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 208–I–14)[2].

Przypisy edytuj

  1. Na nagrobku jako data urodzenia widnieje data 2 lutego 1847
  2. Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.

Bibliografia edytuj

  • Helena Datner: Ta i tamta strona. Żydowska inteligencja Warszawy drugiej połowy XIX wieku. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 2007.
  • Fuks Marian "Żydzi w Warszawie: życie codzienne, wydarzenia, ludzie,", Poznań 1992
  • „Tygodnik Ilustrowany”. 23, s. 478, 8 czerwca 1907. [dostęp 2013-03-10]. 
  • Stanisław Szenic: Cmentarz Powązkowski : zmarli i ich rodziny. [T. 3], 1891-1918. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983. ISBN 83-06-00921-5.
  • Skon pierwszej dziennikarki polskiej. „Nowości Illustrowane”. Nr 23, s. 4, 8 czerwca 1907.