Filippo Castaldi

Włoski portrecista działający w Polsce

Filippo Castaldi (ur. 1730 w Arpino, zm. 15 stycznia 1814 w Łowiczu) – włoski malarz, czynny w Polsce, autor wielu obrazów o tematyce religijnej oraz albumu „Portrety obywateli Inflant”, porucznik wojska I Rzeczypospolitej.

Filippo Castaldi
Ilustracja
Autoportret Filippo Castaldiego
Data i miejsce urodzenia

1730
Arpino

Data i miejsce śmierci

15 stycznia 1814
Łowicz

Narodowość

włoska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Ważne dzieła
  • Obraz „Św. Ludwik król, odjeżdżający na wojną krzyżową i otrzymujący błogosławieństwo arcypasterskie” (niezachowany)
  • Album „Portrety obywateli Inflant”
  • Obraz „Walka św. Archanioła Michała z szatanem”

Studia malarskie odbył w Rzymie, gdzie stał się znanym potrecistą[1].

Filippo Castaldi został prawdopodobnie sprowadzony do Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez biskupa Załuskiego[2]. Jego pierwsze prace malarskie (niezachowane), które zostały odnotowane w źródłach, wykonał na zlecenie Konstantego Ludwika Platera w kościele św. Ludwika w Krasławiu[a][3]. Po zakończeniu tych prac prawdopodobnie pozostał na Inflantach czego efektem było powstanie albumu „Portrety obywateli Inflant”[4].

Po I rozbiorze Polski wstąpił do wojska, w którym służbę zakończył w stopniu porucznika[5][6].

Po zakończeniu służby wojskowej, został zatrudniony na krótko w 1790 roku w pałacu Branickich w Białymstoku. Jego kolejnym mecenasem oraz przyjacielem z którym pozostał związany na końca życia był ks. Bazyli Popiel. W latach 1790–1806 dla kościoła św. Anny w Grodzisku Mazowieckim namalował szereg obrazów, z których zachowały się: w ołtarzu głównym Chrystus na krzyżu oraz w nastawie Bóg Ojciec, w ołtarzach bocznych tonda św. Franciszek Salezy i św. Antoni oraz św. Anna z Joachimem, w zakrystii św. Józef i w nawach bocznych św. Roch oraz św. Franciszka Rzymianka. W 1795 roku dla kościoła św. Jakuba Większego Apostoła w Miłosławiu powstał zachowany obraz „Święty Józef”[5]. W 1806 roku przeprowadził się do Łowicza, gdzie zamieszkał w domu księży emerytów, którego kierownictwo objął ks. Popiel. W tym okresie powstał portret ks. Grzegorza Zacharyasiewicza[7].

Ostatnim obrazem malarza była kompozycja powstała w latach 1806–1808 o rozmiarach 353,5 × 187,5 cm dla kolegiaty Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła w Łasku, przedstawiająca walkę św. Archanioła Michała z szatanem, będąca trawestacją obrazu pędzla Rafaela[6].

Zmarł w domu księży emerytów w Łowiczu w wieku 83 lat w dniu 15 stycznia 1814 roku[8].

Uwagi edytuj

  1. Obrazy nie zachowały się, natomiast w „Kronice krasławskiej” zapisano: Obraz w wielkim ołtarzu przedstawia wyprawą św. Ludwika na wojną krzyżową i poświęcenie jego chorągwi; nad tym ołtarzem w górze obraz św. św. Piotra i Pawła. Wychodząc z prezbiterium, w bocznej nawie z prawej strony obraz św. Trójcy, w drugim Wniebowzięcie Matki Boskiej, w trzecim Zaślubienie św. Józefa z Marią, z lewej strony nawy bocznej w pierwszym ołtarzu Chrystus ukrzyżowany, w drugim św. Wincenty a Paulo, w trzecim św. Antoni Padewski” oraz „W prezbiterium nad stallami zawieszone są [...] dwa naturalnej wielkości stojące olejne portrety fundatorów [...] Konstantego Ludwika Platera wojewody mścisławskieco, późniejszego kasztelana trockiego i żony jego Augusty z Ogińskich, malowania podobno tegoż Gastaldiego”.

Przypisy edytuj

  1. Giovanni Battista Gennaro Grossi: Le belle arti, s. 193 w serwisie Google Books
  2. Ryszkiewicz 1965 ↓, s. 220.
  3. Ryszkiewicz 1965 ↓, s. 220–221.
  4. Ryszkiewicz 1965 ↓, s. 222.
  5. a b Ryszkiewicz 1965 ↓, s. 223.
  6. a b Jakub Bendkowski, Filippo Castaldi [online], obiektyw info, 24 maja 2007 [dostęp 2021-09-29].
  7. Ryszkiewicz 1965 ↓, s. 224.
  8. Ryszkiewicz 1965 ↓, s. 226.

Bibliografia edytuj