Fort Abu Nafisa
Zrujnowany kamienny fort znajdujący się na lewym brzegu Nilu, w Prowincji Chartum (Sudan). Współrzędne geograficzne według układu EPSG 3857, to 16° 0'50.11"N, 32°33'14.47"E. Fort został wzniesiony przez władców Alwy[1].
Założenie obronne zbudowano na planie czworoboku o wymiarach wewnętrznych 83x78 metrów. W trzech narożnikach w 2018 zachowały się ślady bastei. W czwartym narożniku, południowo-wschodnim znajdował się znacznie młodszy owalny grób szejcha Abu Nafisa, datowany na ostatnie wieki Sułtanatu Fundż (XVIII-XIX wiek). Od jego imienia pochodzi nazwa fortu[2].
Fort powstał w 2. połowie VI wieku n.e. i był używany przez krótki czas[3]. W tym samych okresie wzniesiono podobny fort (Hosh el-Kab) w odległości 500 metrów od Abu Nafisa[4]. Fort Abu Nafisa, w odróżnieniu od Hosh el-Kab, został zbudowany za blisko rzeki tak więc wysokie wylewy, które zdarzają się regularnie sprawiają, że ten obszar nie nadaje się do stałego osadnictwa. Obecnie wokół fortu Abu Nafisa rolnicy uprawiają ziemię i co jakiś czas całość ogarniają wezbrane wody rzeki. Ostatni wylew Nilu, który objął swoim zasięgiem mury fortu miał miejsce w kwietniu 2019. Zobrazowania satelitarne z Google Earth ukazują jak fort jest okresowo zalewany[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Derek Welsby, The Kingdom of Alwa [w:] J.R. Anderson and D.A. Welsby (eds), The Fourth Cataract and Beyond. Proceedings to the 12th International Conference for Nubian Studies, Leuven: Peeters Publishers, 2014, s. 183-199, ISBN 978-90-429-3044-5.
- ↑ Mariusz Drzewiecki i inni, Forts of North Omdurman: First season of fieldwork in Hosh el-Kab and Abu Nafisa, „Sudan and Nubia”, 22, 2018, s. 127-141, ISSN 1369-5770 [dostęp 2018-12-19].
- ↑ Drzewiecki M. i inni, Forts of North Omdurman (British Museum Publications on Egypt and Sudan vol 14 eds. J. Anderson, L. Kilroe). Leuven-Paris-Bristol, CT: Peeters Publishers. [online], www.peeters-leuven.be, 2022 [dostęp 2022-12-26].
- ↑ Mariusz Drzewiecki, Zagadka trzech fortów w sercu Afryki, „Archeologia Żywa”, 1(67), 2018, s. 62-67, ISSN 1428-7055.
- ↑ Mariusz Drzewiecki, Aneta Cedro, New insights into the history of early Alwa: recent archaeological research in Umm Marrahi, Hosh el-Kab and Abu Nafisa forts (Khartoum Province, Sudan), „Azania: Archaeological Research in Africa”, 56 (4), 2021, s. 482–507, DOI: 10.1080/0067270X.2021.2005978, ISSN 0067-270X [dostęp 2022-12-26].