Grzywna (jednostka miar)

Grzywny siekieropodobne z grodziska w Kostkowicach, IX-połowa X wieku

Grzywna – jednostka masy używana w średniowieczu w Polsce, Czechach i na Rusi oraz jednostka płatnicza. Jedna grzywna oznaczała masę pół funta.

Rozróżniano grzywny:

Nazwa	Masa
grzywna budajska	245,538 g
grzywna chełmińska	191,29 g
grzywna górnicza	189,34 g
grzywna hiszpańska	239,348 g
grzywna holenderska	246,083 g
grzywna kolońska	233,856 g
grzywna krakowska	196,26 – 201,86 g
grzywna królewska	221,48 g
grzywna morawska	280 g
grzywna nowogrodzka	204 g
grzywna paryska	244,753 g
grzywna portugalska	229,5 g
grzywna praska	253,14 g
grzywna wiedeńska	280,644 / 280,688 g

Grzywny były używane również w charakterze jednostek monetarnych, W niektórych krajach Europy zachodniej pod nazwą "marka".

• 1 grzywna = 4 wiardunki = 24 skojce = 60 szelągów = 720 fenigów
• 1 grzywna = 20 groszy = 60 szelągów.

Z jednej grzywny srebra bito 60 sztuk (kopę) monet praskich, lub 48 groszy praskich.

Istniały też grzywny żelazne, jak grzywna siekieropodobna czy grzywna grotopodobna, funkcjonujące jako płacidło, czyli pieniądz przedmiotowy.

Zobacz też

• grzywna krakowska, marka kolońska
• hrywna ukraińska
• marka (masa)