Hienadź Dawydźka

białoruski aktor, reżyser i polityk

Hienadź Branisławawicz Dawydźka (biał. Генадзь Браніслававіч Давыдзька, ros. Геннадий Брониславович Давыдько, Giennadij Bronisławowicz Dawydko; ur. 29 września 1955 w Siennie) – białoruski aktor, reżyser, dziennikarz telewizyjny, polityk; od 2004 roku deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi III i IV kadencji, od 2010 roku kierownik Narodowej Państwowej Kompanii Radiowo-Telewizyjnej Republiki Białorusi.

Hienadź Dawydźka
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

29 września 1955
Sienno

Kierownik Narodowej Państwowej Kompanii Radiowo-Telewizyjnej Republiki Białorusi
Okres

od 28 grudnia 2010

Poprzednik

Alaksandr Zimouski

Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi III i IV kadencji
Okres

od 2004

Deputowany do Zgromadzenia Parlamentarnego Związku Białorusi i Rosji
Okres

od 2004

Odznaczenia
Medal Franciszka Skaryny

Życiorys edytuj

Rodzina Hienadzia Dawydźki od strony ojca pochodziła w Witebszczyzny. Jego dziad, Franc Adamawicz Dawydźka, zginął w czasie II wojny światowej z rąk „partyzantów”. Dziad ze strony matki, Andriej Dmitrijewicz Barannikow, pochodził z obwodu riazańskiego Rosji. W zawodu był cieślą, następnie skończył edukację w Moskwie i pracował m.in. w NKWD. W 1938 roku został zesłany do łagrów w obwodzie magadańskim. Opuścił je w 1952 roku i osiadł w miejscowości Siejmczan w tym samym obwodzie[1].

Hienadź Dawydźka urodził się 29 września 1955 roku w mieście Sienno, w obwodzie witebskim Białoruskiej SRR, ZSRR[2]. W 1960 roku wraz z rodzicami przeprowadził się do dziada do Siejmczana. Tam jego ojciec pracował przy trasie kołymskiej, a matka w przychodni lekarskiej. On sam skończył w 10 lat miejscową szkołę-internat[1]. Następnie ukończył Dalekowschodni Pedagogiczny Instytut Sztuk Pięknych, uzyskując wykształcenie aktora dramatycznego teatru i kina, a także Białoruską Państwową Akademię Sztuki, uzyskując wykształcenie reżysera dramatu. Pracę rozpoczął w Orenburskim Obwodowym Teatrze Dramatycznym im. Maksyma Gorkiego. Następnie odbył służbę wojskową w szeregach Armii Radzieckiej[2]. Po jej zakończeniu osiadł w Białoruskiej SRR[1]. Pracował jako aktor w Mohylewskim Obwodowym Teatrze Dramatu i Komedii im. Wincentego Dunina-Marcinkiewicza, aktor, reżyser, dyrektor generalny Narodowego Teatru Akademickiego im. Janki Kupały. Jest autorem programów telewizyjnych i prezenterem w Białoruskiej Telewizji[2].

W 2004 roku został deputowanym do Izby Reprezentantów Białorusi III kadencji z Kupałowskiego Okręgu Wyborczego Nr 97. Pełnił w niej funkcję członka Stałej Komisji ds. Edukacji, Kultury, Nauki i Postępu Naukowo-Technicznego[3]. 27 października 2008 roku został deputowanym do Izby Reprezentantów IV kadencji ze Świsłockiego Okręgu Wyborczego Nr 94[4]. Pełnił w niej funkcję zastępcy przewodniczącego Stałej Komisji ds. Praw Człowieka, Stosunków Narodowościowych i Środków Masowego Przekazu[2]. Od 13 listopada 2008 roku był członkiem Narodowej Grupy Republiki Białorusi w Unii Międzyparlamentarnej[5].

W III i IV kadencji Izby Reprezentantów był deputowanym do Zgromadzenia Parlamentarnego Związku Białorusi i Rosji. Pełnił w nim funkcję członka Komisji ds. Polityki Informacyjnej i Stosunków z Organizacjami Społecznymi[3], a później – przewodniczącym Komisji ds. Polityki Informacyjnej[2]. Wchodzi w skład Rady Społeczno-Konsultacyjnej przy Administracji Prezydenta Republiki Białorusi. Jest przewodniczącym Rady Fundacji Prezydenta Republiki Białorusi ds. Wspierania Kultury i Sztuki, a także przewodniczącym Asocjacji Zjednoczeń Społecznych „Białoruska Konfederacja Związków Twórczych”[2]. Wchodził w skład zarządu Związku Działaczy Teatralnych Białorusi[3].

5 listopada 2010 roku został przewodniczącym Mińskiego Międzynarodowego Festiwalu Kina „Listapad”, zastępując na tym stanowisku Rascisłaua Jankouskiego[6]. 28 grudnia 2010 roku został mianowany na kierownika Narodowej Państwowej Kompanii Radiowo-Telewizyjnej Republiki Białorusi, zastępując na tym stanowisku Alakandra Zimouskiego[7].

W 2011 roku, po fali represji, która nastąpiła po wyborach prezydenckich w 2010 roku, Dawydźka i kilku innych czołowych menedżerów i pracowników głównych mediów państwowych zostało objętych zakazem podróżowania do UE i zamrożeniem aktywów w ramach listy sankcyjnej 208 osób odpowiedzialnych za represje polityczne, fałszerstwa wyborcze i propaganda na Białorusi[8]. Sankcje zostały zniesione w 2016 roku.

W 2021 r. Dawydźka został ponownie dodany do listy sankcyjnej UE (ponownie)[9], Szwajcarii[10] i USA[11].

Role w filmie i teatrze edytuj

Hienadź Dawydźka m.in. zagrał rolę księcia Siemiona Olelkowicza w białoruskim filmie w 2003 roku pt. „Anastasija Słuckaja”[1], a także niewielką rolę w rosyjskim filmie z 2011 roku pt. „PiraMMMida”[12]. Występując w teatrze, grał m.in. rolę rosyjskiego uczonego w dramacie „Tutejsi” Janki Kupały[1].

Poglądy edytuj

Hienadź Dawydźka deklaruje, że szczególnie ważne dla niego jest kształtowanie narodowej świadomości poprzez poszanowanie państwa, historii i języka białoruskiego. Wyraża żal, że nie wszyscy Białorusini potrafią się posługiwać językiem ojczystym, jednocześnie deklarując głęboki szacunek dla kultury rosyjskiej i zrozumienie dla nieuniknioności i nieodwracalności niektórych procesów. Jest zwolennikiem legalizacji prostytucji i miękkich narkotyków. W działalności politycznej wyraża całkowite poparcie dla polityki prezydenta Alaksandra Łukaszenki. Ze szczególną niechęcią odnosi się do opozycji, którą nazywa zdrajcami państwa, kraju i narodu i która według niego dąży wyłącznie do tego, by w kraju było jak najgorzej. Krytykuje apele opozycji o wprowadzenie sankcji gospodarczych wobec Białorusi, twierdząc, że robi ona to na polecenie zagranicznych mocodawców[1].

Nagrody i odznaczenia edytuj

  • Medal Franciszka SkarynyZa znaczny osobisty wkład w rozwój narodowej sztuki teatralnej, umocnienie międzynarodowych kontaktów kulturalnych (21 kwietnia 2006 r.)[13];
  • Gramota Pochwalna Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi;
  • Honorowy Tytuł „Zasłużony Artysta Republiki Białorusi” – Za wielki osobisty wkład w rozwój sztuki teatralnej (27 sierpnia 1999 r.)[14];
  • Nagroda Federacji Związków Zawodowych[2].

Życie prywatne edytuj

Hienadź Dawydźka jest żonaty, ma córkę[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Персона. Генадзь Давыдзька: здраднікаў я на ТБ не паклічу. telegraf.by, 2012-01-30 17:58. [dostęp 2016-03-01]. (biał.).
  2. a b c d e f g h Давыдько Геннадий Брониславович. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2016-03-01]. (ros.).
  3. a b c Давыдько Геннадий Брониславович. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2016-03-01]. (ros.).
  4. В. Андрейченко: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 27 октября 2008 г. № 4-П4/I. pravo.levonevsky.org, 2008-10-27. [dostęp 2016-03-11]. (ros.).
  5. В. Андрейченко: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 13 ноября 2008 г. №40-П4/I. pravo.levonevsky.org, 2008-11-13. [dostęp 2016-03-01]. (ros.).
  6. Таццяна Дарашчонак: Генадзь Давыдзька стаў новым старшынёй Мінскага міжнароднага кінафестывалю „Лістапад” (удакладнена). BiełaPAN, 2010-06-11 16:32. [dostęp 2016-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-16)]. (biał.).
  7. Валер Каліноўскі: Лукашэнка памяняў несапраўднага банкіра на заслужанага артыста. Radio Swaboda, 2010-12-28 19:52. [dostęp 2016-03-01]. (biał.).
  8. Council Decision 2012/642/CFSP of 15 October 2012 concerning restrictive measures against Belarus.
  9. Хто ў чацьвёртым пакеце санкцыяў Эўразьвязу. Поўны сьпіс.
  10. Searching for subjects of sanctions.
  11. Treasury Holds the Belarusian Regime to Account on Anniversary of Fraudulent Election.
  12. Сяргей Макарэвіч: Старшыня Белтэлерадыёкампаніі – у ролі расійскага міністра. Nasza Niwa, 2011-05-26 15:21. [dostęp 2016-03-01]. (biał.).
  13. А. Лукашэнка: Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 21 красавіка 2006 г. № 268. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2006-04-21. [dostęp 2016-03-01]. (biał.).
  14. А. Лукашэнка: Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 27 жніўня 1999 г. № 495. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 1999-08-27. [dostęp 2016-03-01]. (biał.).