Hipoteza celluryzacji

jedna z hipotez postawionych w celu wytłumaczenia powstania wielokomórkowców

Hipoteza celluryzacji, hipoteza niekolonialnego pochodzenia wielokomórkowców – jedna z hipotez postawionych w celu wytłumaczenia powstania wielokomórkowców (Metazoa), a więc zwierząt[1].

Wielokomórkowce mają ciała najczęściej zbudowane z tkanek tworzących rozmaite układy, te jednak tworzone są przez zespoły komórek przypominających komórki wiciowców jednojądrowych. Zachodzi tutaj pytanie, w jaki sposób komórki jednokomórkowców utworzyły zbudowany z wielu komórek, ale pojedynczy organizm[1].

Hipoteza celluryzacji przodków wielokomórkowców upatruje, inaczej niż inne hipotezy mające wyjaśniać to zjawisko, w jednokomórkowcach wielojądrowych, czyli polienergidowych. Formą wyjściową byłby więc jednokomórkowiec o wielu jądrach w swej pojedynczej komórce o dużych rozmiarach. Formą pośrednią stanowiłby w dalszym ciągu organizm jednokomórkowy, jednak różniłby się od swego przodka bardziej uporządkowanym ulokowaniem jąder komórkowych w komórce: znajdowałyby się one przypowierzchniowo, czyli blisko błony otaczającej komórkę. W końcu fragmenty pierwotnej komórki zaopatrzone w pojedyncze jądro mogłyby oddzielać się, stając się przez to odrębnymi komórkami, które to zjawisko nosi nazwę celluryzacji[1].

Proces przypominający opisywany przez tę hipotezę zachodzi w przypadku bruzdkowania powierzchniowego, obserwowanego u stawonogów. Jest to właściwy jedyny istotny argument wspierający tę hipotezę, gdyż nie ma danych ultrastrukturalnych ani też molekularnych, którego by ją uprawdopodobniały[1].

Innymi hipotezami tłumaczącymi powstanie wielokomórkowców są hipoteza tworzenia zespołów komórek przez agregacje[1] i hipoteza integracji[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Błaszak 2014 ↓, s. 3.
  2. Błaszak 2014 ↓, s. 4.

Bibliografia

edytuj
  • Czesław Błaszak: Wielokomórkowce – Metazoa. W: Czesław Błaszak: Zoologia. T. 1, część 1: Bezkręgowce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 3. ISBN 978-83-01-17337-1.