Hipoteza dewiacji

Hipoteza dewiacji (znana też jako: hipoteza dewiacyjna, hipoteza Berga) – postulowane przez Irwina A. Berga założenie na temat atreściowego charakteru dewiacji przejawianej w odpowiedziach na pytania kwestionariusza psychologicznego^[1].

Założenia edytuj

Zgodnie z hipotezą dewiacji, treść pozycji używanych w kwestionariuszach służących do diagnozy zaburzeń osobowości jest nieistotna, ponieważ dewiacyjne wzorce odpowiedzi mają charakter uogólniony. Co za tym idzie, osoby istotnie różniące się od populacji odbiegają od normy we wszystkich obszarach zachowania, zarówno krytycznych, uważanych za symptomy zaburzenia, jak i neutralnych i treściowo niepowiązanych z patologią.

Kontrowersje edytuj

Skrajnie empiryczne podejście do tworzenia kwestionariuszy reprezentowane przez Berga wzbudziło wiele kontrowersji w środowisku naukowym. W 1963 r. Warren T. Norman przeprowadził badania^[2] mające na celu porównanie mocy dyskryminacyjnej trzech typów bodźców o różnym stopniu powiązania z kryterium. Ich wyniki podważyły założenia hipotezy dewiacyjnej, dowodząc istotności związku treściowego pozycji z kryterium dla trafności diagnostycznej.

Przypisy edytuj

↑ Berg, I. A. (1955). Response Bias and Personality: The Deviation Hypothesis. The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 40(1), 61-72.
↑ Norman, W. T. (1963). Relative importance of test item content. Journal of Consulting Psychology, 27(2), 166-174.

Bibliografia edytuj

Jerry S. Wiggins: Techniki ustrukturowane W: Władysław J. Paluchowski (red.): Kwestionariusze w diagnostyce psychologicznej i badaniach naukowych. Warszawa: Laboratorium Technik Diagnostycznych PTP i Wydziału Psychologii UW, 1994, s. 131-136. ISBN 83-85512-16-0

[1] Berg, I. A. (1955). Response Bias and Personality: The Deviation Hypothesis. The Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 40(1), 61-72.

[2] Norman, W. T. (1963). Relative importance of test item content. Journal of Consulting Psychology, 27(2), 166-174.

[1]

[2]