Jan Krysiński (generał)
Jan Krysiński herbu Leliwa (ur. 1770 w Warszawie, zm. 1837 tamże) – generał brygady powstania listopadowego. Brat generała Franciszka Krysińskiego.
 Leliwa herb Krysińskich | |
| generał brygady | |
| Data i miejsce urodzenia |
1770 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
18 lipca 1837 |
| Przebieg służby | |
| Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-rosyjska 1792, Insurekcja kościuszkowska, Wojny napoleońskie, Powstanie listopadowe |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujMimo polskobrzmiącego nazwiska wywodził się z żydowskiej grupy religijnej frankistów, spolszczonej w końcu XVIII wieku[1].
Służbę wojskową rozpoczął w 1791 w korpusie inżynierów koronnych. Nobilitowany w 1793. Uczestnik wojny przeciwko interwencji rosyjskiej w 1792. Walczył w powstaniu kościuszkowskim 1794. Krótko potem służył w Legionach Polskich we Włoszech. Od 1807 w stopniu kapitana w Armii Księstwa Warszawskiego. Jako szef batalionu walczył w 1809 przeciwko najazdowi Austriaków.
Kampanię moskiewską 1812 odbył jako major pułku artylerii konnej. W 1813 bronił twierdzy Modlin.
Od 1815 w Armii Królestwa Polskiego w stopniu pułkownika. Początkowo pełniący obowiązki dowódcy Brygady Artylerii. W latach 1820 – 1830 szef rachunkowości Dyrekcji Artylerii.
Po wybuchu powstania listopadowego uczestniczył w fortyfikowaniu Warszawy, potem komendant twierdzy Zamość. Uzyskał w maju 1831 awans na generała brygady. Jako komendant twierdzy pokazał swój talent dowódczy i organizatorski. Kapitulował w Zamościu po uporczywej obronie.
Konsekwencji za udział w powstaniu nie poniósł w uznaniu żołnierskiej postawy. Po klęsce powstania powrócił do Warszawy, gdzie zmarł 18 lipca 1837 roku i został pochowany na Powązkach w grobowcu rodzinnym (kwatera 32-4-12/13)[2].
Był członkiem loży wolnomularskiej Świątynia Izis w 1811/1812 roku[3].
Był odznaczony Orderem Virtuti Militari, Orderem Świętej Anny II klasy[4]. W 1830 roku został nagrodzony Znakiem Honorowym za 30 lat służby[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, Wyd. MON, warszawa 1988, s. 174.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JAN KRYSIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-10].
- ↑ Stanisław Małachowski-Łempicki, Wykaz polskich lóż wolnomularskich oraz ich członków w latach 1738–1821, w: Archiwum Komisji Historycznej, t. XIV, Kraków 1930, s. 239.
- ↑ Księga pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca spis imienny dowódców i sztabs-oficerów, tudzież oficerów, podoficerów i żołnierzy Armii Polskiej w tymż roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, Lwów 1881, s. 9.
- ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]
Bibliografia
edytuj- H. P Kosk, Generalicja polska, t. 1, wyd. Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1998.