Jan Malczewski (1843–1933)

Jan Malczewski (ur. 1843 w Dołhinowie, zm. 10 lipca 1933 w Przemyślu) – powstaniec styczniowy, zesłaniec syberyjski, wojskowy.

Jego ojcem był Maciej Malczewski, a matką Marianna Zawisza-Wisłocka herbu Sas.

Jan ukończył Korpus Paziów dla dzieci szlacheckich w Sankt Petersburgu[1]. Po wybuchu Powstania styczniowego w 1863 roku walczył w oddziale Leona hrabiego Platera, w trakcie którego za udział w napadzie 25 kwietnia 1863 roku pod Krasławiem na carski konwój z bronią[2] został wraz ze swoim bratem Władysławem skazany na 12 lat katorgi na Syberii w kopalniach w Nerczyńsku (gdzie Władysław zmarł)[1][3]. Po czterech latach przeniesiony nad rzekę Amur do carskiej jednostki wojskowej w Chabarowsku do walki z chińskimi Hunhuzami (Czerwonobrodymi)[1]. Po kilku latach walk został poważnie ranny w wyniku czego utracił mowę, którą odzyskał po kilku miesiącach do czego nie przyznał się carskim lekarzom[1]. Po miesiącach w szpitalu zezwolono mu na wyjazd z Syberii[1]. Zamieszkał w zaborze austriackim w Przemyślu, a następnie w Birczy.

Jego żoną została Magdalena Maria Siwarga de Baldas (1855–1908) – ich trzej synowie to Ludwik Malczewski (ur. 1877), Kazimierz Malczewski (1882–1940), Władysław (ur. 1887). Drugą żoną Jana była Maria (1853–1931)[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Jan Malczewski - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], ogrodywspomnien.pl [dostęp 2022-05-23].
  2. Leon Joachim Błażej Plater (Broel-Plater) [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2022-05-23] (pol.).
  3. Jan Grabiec, Rok 1863, Nakładem Zdzisława Rzepeckiego i Ski, Poznań 1913, s.379