K’inich K’an Joy Chitam II
K’inich K’an Joy Chitam II znany też jako Kan Xul II i K’an Hok’ Chitam II (ur. 2 listopada 644, zm. ok. 721 roku) – majański władca miasta Palenque i następca K’inich Kan Bahlama II.
 Glif z imieniem władcy | |
| władca Majów | |
| Okres |
od 30 maja 702 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Data urodzenia |
2 listopada 644 |
| Ojciec | |
| Matka | |
Był synem Pakala Wielkiego i Tz’akbu Ajaw. Na tron wstąpił 30 maja 702 roku po śmierci swojego starszego brata. Prawdopodobnie miał jeszcze brata o imieniu Tiwol Chan Mat[1]. Niewiele wiadomo o wczesnym okresie jego rządów, poza tym, że zajmował się wznoszeniem nowych budowli[2].
W 711 roku królestwo Toniná, które kilkanaście lat wcześnie zdobył K’inich Kan Bahlam II, wykorzystując osłabienie Palenque rozpoczęło wojnę, w wyniku której do niewoli dostał się K’inich K’an Joy Chitam II. Jeden z pomników odkrytych w Toniná przedstawia króla Palenque jako związanego jeńca oraz krótką wzmiankę o prowadzonej wojnie. Prawdopodobnie miała to być zemsta za poniesioną niegdyś porażkę[2].
Nie wiadomo dokładnie co stało się z władcą, ale pewne jest to, że nie zgładzono go zaraz po schwytaniu. Możliwe, że spędził w niewoli dłuższy czas, ale przeżył. Na pomniku z Toniná został przedstawiony z królewskimi symbolami władzy, co było sprzeczne ze zwyczajowym przedstawianiem jeńców. Majanista David Stuart zasugerował, że król powrócił do Palenque na co wskazywać ma uszkodzona, ale czytelna stela z jego imieniem z Piedras Negras datowana na 714 rok oraz inskrypcja ze Świątyni XVI z Palenque mówiąca o ceremonii z jego udziałem w 718 roku. Dodał, że mógł on odzyskać wolność, ale możliwe, iż musiał zostać wasalem lub lennikiem Toniny[2]. Według Stuarta w czasie nieobecności władcy rządy sprawował regent o imieniu Ux Yop Huun[3].
Możliwe, że król żył do 721 roku, kiedy to na tron wstąpił jego następca K’inich Ahkal Mo’ Nahb III. W przeciwnym razie zmiana władcy nastąpiłaby szybciej.
Przypisy edytuj
- ↑ Simon Martin, Nikolai Grube: Chronicle of the Maya Kings and Queens: Deciphering the Dynasties of the Ancient Maya. Londyn: Thames & Hudson, 2008, s. 171-172. ISBN 978-0-500-28726-2.
- ↑ a b c The Rulers of Palenque. mesoweb.com. [dostęp 2017-04-14]. (ang.).
- ↑ David Stuart: The Inscriptions from Temple XIX at Palenque: A Commentary. San Francisco: Pre-Columbian Art. Research Insitute, 2005, s. 155. ISBN 978-0-934051-10-1.