Kamienica przy pl. Solnym 11 we Wrocławiu
Kamienica przy pl. Solnym 11 – zabytkowa kamienica przy Placu Solnym 11 we Wrocławiu.
 nr rej. A/4227/244 z 30.12.1970[1]
| |
 Kamienica przy ul. Plac Solny 11 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Rozpoczęcie budowy |
XVI, |
| Ważniejsze przebudowy |
XIX |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°06′33,4″N 17°01′42,9″E/51,109278 17,028583
| |
Historia i architektura kamienicy
edytuj
Kamienica ma średniowieczny rodowód i była modernizowana w okresie renesansowym. W 1726 właścicielem budynku był sędzia pokoju Ernst Leopold von Pein; zmarł 9 grudnia 1726. Jego spadkobiercy, 2 kwietnia 1727 roku sprzedali posesję wraz z domem tylnym znajdującym się przy ul. Psie Budy 19, Heinrichowi Wilhelmowi von Herford[2]. Po jego zakupie nowy właściciel przeprowadził gruntowną przebudowę. Trzykondygnacyjna, czteroosiowa kamienica otrzymała dwustrefowy szczyt: pierwsza była czteroosiowa, jednokondygnacyjna zakończona gzymsem a strefa druga była dwukondygnacyjna, jednoosiowa w kształcie aedicuły otoczonej przez wolutowe spływy i zakończona trójkątnym tympanonem wspartym na toskańskich pilastrach[2]. Fasadę budynku ozdabiała dekoracja sztukatorska o motywach cęgowych. Stropy wewnątrz budynku również wyróżniały się bogatą sztukaterią podobną do tej wykonanej na stropach kamienicy Pod Złotym Słońcem (prawdopodobnie był to ten sam wykonawca)[2][3]. W tym samym okresie wykonano drewnianą obudowę galerii od strony dziedzińca przy południowej granicy posesji zapewniająca komunikacje między kondygnacjami. Na pierwszym piętrze zachowały się barokowe skrzydła drzwiowe osadzone w późniejszym ościeżu z eklektyczną dekoracją w zwieńczeniu. Około roku 1736[a] budynek stał się własnością rodziny von Bermuth[2]. Od strony południowej znajdowało się wejście do pasażu "Riembergshof" którego wylot znajdował się na ul. k. Szajnochy.
Po 1945 roku
edytujPodczas działań wojennych budynek uległ zniszczeniu i wypaleniu. ściana frontowa została rozebrana i w 1947 roku kamienicę odbudowano ale już nie odtworzono sztulaterskiej dekoracji fasady i wnętrza[2]. W kamienicy od października 2010 r. znajduje się "Galeria Sztuki Socato"[4][5], która zajęła miejsce dawnej Galerii Na Solnym otwartej tu w 1978 i prowadzonej przez Dorotę Wrzesińską[6].
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2018-05-21].
- ↑ a b c d e Brzezowski 2005 ↓, s. 285.
- ↑ Brzezowski 2005 ↓, s. 134.
- ↑ Galeria Socato na Solnym
- ↑ Galeria Sztuki Socato
- ↑ Galeria Socato na Solnym
Uwagi
edytuj- ↑ Wojciech Brzezowski podaje datę ok. 1740. Na akwaforycie wydanej w Augsburgu przez Martina Engelbrechta w 1736 roku umieszczony został widok placu Solnego wraz z przyporządkowaniem każdego budynku do jego ówczesnego właściciela. Nad kamienica nr 11 znajduje się opis " Dñi de Bermuth Habitatio" wskazujący że właścicielem budynku był już wówczas przedstawiciel rodziny von Bermuth.
Bibliografia
edytuj- Wojciech Brzezowski: Dom mieszkalny we Wrocławiu w okresie baroku. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2005.
- Jan Harasimowicz (red.): Atlas architektury Wrocławia t.II. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1998.
- Gminna Ewidencja Zabytków, Urząd Miejski Wrocławia, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2019-06-03] (pol.).