Kościół św. Stefana Króla w Żylinie

Kościół św. Stefana Króla (słow. Kostol sv. Štefana Kráľa v Žiline) – późnoromański kościół rzymskokatolicki w Żylinie na Słowacji. Najstarszy zabytek architektury na terenie tego miasta oraz jeden z najstarszych obiektów w północno-zachodniej Słowacji.

Położenie

Kościół znajduje się w dzielnicy Dolné Rudiny, w południowo-zachodniej części miasta, w rejonie obecnego przystanku kolejowego Žilina-Záriečie na linii do Rajca.

Historia

Według legendy kościół miał kazać wybudować pierwszy król Węgier Stefan I Święty na pamiątkę bitwy stoczonej na początku XI w. (źródła podają daty 1018 lub 1025) z wojskami polskiego króla Bolesława Chrobrego. Wyniki badań archeologicznych z lat 1995 – 2000 wskazują, że kościół zbudowano na początku XIII w. W okolicach kościoła zidentyfikowano 6-7 niewielkich osad średniowiecznych, datowanych na X – XIII w. i znanych pod wspólną nazwą terra de Selinan. Kościół służył pierwotnie jako świątynia dla tych osad.

Charakterystyka

Murowany, jednonawowy, nakryty wysokim dachem dwuspadowym krytym gontem. Na końcu kalenicy smukła drewniana wieżyczka na sygnaturkę. Przebudowany znacznie przez jezuitów w 1762 r. w stylu barokowym. Przeniesiono wówczas pierwotne wejście ze ściany południowej na zachodnią, drewniany strop zastąpiono sklepieniem, a małe romańskie okna zamurowano, zastępując je dużymi oknami barokowymi. Na początku XIX w. oraz w 1848 r. kościół służył jako magazyn wojskowy. Odrestaurowany został w 1849 r.

We wnętrzu (w apsydzie) zachowały się średniowieczne, naścienne malowidła, przedstawiające apostołów i świętych, pochodzące z okresu 1260-1300 r. Młodsze malowidła przedstawiają węgierskich królów i świętych: Stefana I Świętego, Władysława I Świętego, Św. Emeryka (książę, następca tronu) i Św. Elżbiety. Podczas badań odkrytych zostało w kościele 15 grobów z pochówkami z XVII-XVIII w.

Kościół jest otoczony kamiennym murem z bramą wejściową i okrągłą basztą z połowy XVI w. Na tym terenie znajduje się również kaplica Bożego Ciała z przełomu XIV i XV w., która służyła jako kostnica.

Źródła

Strona parafii Žilina-Závodie [1] (dostęp: 2016-01-07).