Kolegiata św. Jerzego w Sopronie
Kolegiata św. Jerzego (węg. Szent György-domtemplom) – rzymskokatolicka świątynia znajdująca się w węgierskim mieście Sopron.
kolegiata, kościół filialny | |||||||||||
Fasada | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Węgier | |||||||||||
47°41′06,8″N 16°35′30,7″E/47,685222 16,591861 |
Historia
edytujKościół został ufundowany przez Jánosa Schmuckenpfenniga, była to pokuta za dokonane wcześniej morderstwo. Budowę rozpoczęto w 1393, wzniesiono go w ciągu pięciu lat. W XVI wieku przejęty przez protestantów, którzy w 1633 zakupili do niego organy, wykonane przez Johannesa Woeckerla z Pasawy. Są to ósme najstarsze zachowane organy na świecie[1].
W 1674 wrócił w ręce katolików, Leopold Karl von Kollonitsch przekazał go jezuitom. Przebudowany w stylu barokowym, poświęcony w 1694.
W 1705 zniszczony podczas oblężenia Kuruców[2]. W 1714 odbudowano fasadę, a w 1720 wzniesiono wieżę. Po kasacie klasztoru w 1773 został przekazany kapitule kolegiackiej św. Jerzego[1] i został jej siedzibą[2]. W 1869 zawaliła się wieża kościelna, nową wzniesiono w 1882 według projektu Ferdinanda Spacha w stylu neorenesansowym[1].
Architektura i wyposażenie
edytujFasada
edytujFasada jest podzielona dwoma gzymsami, zwieńcza ją naczółek. W dolnej części elewacji znajdują się dwa portale, w tympanonach znajdują się gotyckie przedstawienia – w lewym żywot św. Małgorzaty, w prawej – walka św. Jerzego. Między nimi jest nisza z figurą Jezusa Chrystusa. W górnej części fasady znajdują się kolejne dwie nisze, w lewej znajduje się rzeźba Matki Bożej, w prawej – św. Józefa[1].
Wnętrze
edytujOłtarz główny wykonał w 1713 Mihály Esterházy. Znajduje się w nim obraz z 1761 przedstawiający świętego Jerzego autorstwa Marcina Altomontego. Po bokach figurują rzeźby śś. Ignacego Loyoli i Franciszka Ksawerego. Rokokowe tabernakulum wykonano w 1765[1].
Po obu stronach prezbiterium znajdują się stalle z 1780. Ambona pochodzi z 1693, przebudowana w 1765. Zdobią ją figury Chrystusa i ewangelistów[1].
Do korpusu nawowego dostawionych jest osiem kaplic, po cztery z każdej strony. Nad każdą z kaplic znajduje się empora, jej balustradę zdobią herby fundatorów kaplic[1].
Dzwony
edytujNa wieży zawieszone są trzy dzwony[1][2]:
Imię | Waga | Średnica | Data odlania |
---|---|---|---|
Św. Jerzy | 80 kg | 50 cm | 1839 |
Św. Emeryk | 200 kg | 74,2 cm | 1928 |
Św. Teresa | 800 kg | 114 cm | 1928 |
Galeria
edytuj-
Prezbiterium z wieżą
-
Nisza na fasadzie
-
Lewy portal
-
Wnętrze
-
Organy z 1633