Konstanty Wojutyński i Spółka
K. Wojutyński i S-ka to warszawska firma, założona przez Konstantego Wojutyńskiego ok. roku 1900 roku i działająca prawdopodobnie do wybuchu II wojny światowej.
.jpg)
Pierwsza wzmianka o działalności wydawniczej pochodzi z anonsu w „Biesiadzie Literackiej” z 1902 roku[1]. Początkowo firma działała jako skład papieru przy ulicy Nowy Świat 33[2], szybko jednak dostrzegła siłę i znaczenie nowego medium, jakim była ilustrowana karta pocztowa. Zmiana profilu firmy nastąpiła jeszcze przed rokiem 1908, szybko wyspecjalizowała się ona w masowej produkcji widokówek, przede wszystkim Warszawy, ale też innych miejscowości Królestwa Polskiego, a po roku 1918 Rzeczypospolitej (m.in. Lublin, Toruń). Siedziba wydawnictwa zmieniała swoją lokalizację wraz z rozwojem firmy – krótko działała przy ulicy Żurawiej 10[3], następnie przeniosła się na Marszałkowską 60[3] i ostatecznie osiadła na Nowym Świecie 37[3]. W ciągu ponad trzydziestu lat działalności wydawnictwo opublikowało kilkanaście różnych serii, sięgając po różne techniki druku i starając się nadążać za modami panującymi na rynku. W tym czasie zgromadziło pokaźne archiwum fotografii, które były retuszowane i aktualizowane w miarę rozwoju i modernizacyjnych zmian w przestrzeni stolicy. Wbrew licznym sugestiom[2] sam Wojutyński nie był fotografem – korzystał z prac innych twórców i starał się pozyskiwać ich prace na wyłączność. Jedna z serii kart, wydana ok. roku 1908 opatrzona została nazwiskiem fotografa Bronisława Mieszkowskiego[4].
Od roku 1935 na rynku zaczęły pojawiać się serie pocztówek sygnowane nadrukiem: Zdjęcia z teki K. Wojutyńskiego[5], sugerujące, że samo wydawnictwo być może już nie istniało (prawdopodobnie w związku ze śmiercią właściciela), a jego spadkobiercy próbowali jeszcze w jakiejś ograniczonej formie kontynuować działalność edytorską[6].
Przypisy edytuj
- ↑ n, Plon artystyczny, Władysław Maleszewski (red.), „Biesiada Literacka”, nr 35, 1902, s. 180 [dostęp 2024-01-16].
- ↑ a b Krystyna Lejko, Warszawa zapomniana. Pocztówki z lat 1898–1915 ze zbiorów Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, Warszawa: PWN, 1996, s. 24, 81–85.
- ↑ a b c Jerzy Morgulec, Słownik nakładców i wydawców pocztówek na Ziemiach Polskich oraz poloników, Część XIV, 2003, s. 8.
- ↑ Kanonia z dawnych lat [online], www.pocztowki.plockie.pl [dostęp 2024-01-16].
- ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2024-01-16] (pol.).
- ↑ Piotr Głogowski, Nie było takiego miasta. Obraz Warszawy na dawnych kartach pocztowych, „Almanach Warszawy”, t. 13, 2019, s. 132–133.
Bibliografia edytuj
- Krystyna Lejko, Warszawa zapomniana. Pocztówki z lat 1898–1915 ze zbiorów Muzeum Historycznego m. st. Warszawy, PWN 1994, s. 81–82. ISBN 83-01-11444-4.
- Piotr Głogowski, Nie było takiego miasta. Obraz Warszawy na dawnych kartach pocztowych, „Almanach Warszawy”, t. 13, 2019, s. 117–146.