Konstanty van der Noot

Konstanty van der Noot (ur. 1787 w Dzikowie, zm. 1818) – polski wojskowy, pierwszy naczelnik Wyższej Wojskowej Sekretnej Policji (następnie Wojskowej Tajnej Policji) Księcia Konstantego[1][2].

Był synem pochodzącego z Lotaryngii oficera Pierre’a van der Noota i Polki Marianny z domu Kowalskiej. Karierę wojskową rozpoczął w 1804 roku służąc w pułku ułanów we Włoszech. Dwa lata później przeszedł na służbę francuskiego wywiadu, dowodzonej przez generała Savary’ego, gdzie zajmował się rozpracowywaniem wojsk pruskich, a następnie objął funkcję kuriera (a w rzeczywistości szpiega) francuskiego w Petersburgu.

W 1808 roku służył u boku Savary’ego w Hiszpanii, by już rok później figurować jako podporucznik pułku szwoleżerów. W 1811 roku został ponownie skierowany do pracy wywiadowczej przeciwko Rosji. Po abdykacji Napoleona w 1813 roku, której doczekał już w stopniu kapitana, powrócił na ziemie polskie. W 1815 roku przeszedł na służbę carską, został awansowany do stopnia majora dyżurstwa sztabu głównego, a także mianowany dowódcą eskorty przybocznej ks. Konstantego[3]. Do 1818 roku kierował biurem Wyższej Wojskowej Sekretnej Policji[2].

Przypisy edytuj

  1. Piotr Wincenciuk, Policja Tajna Wielkiego Księcia Konstantego z lat 1814–1830 [wstęp do inwentarzu zespołu archiwalnego, Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie].
  2. a b Mariusz Kulik, Armia Rosyjska w Królestwie Polskim w latach 1815–1856, 2019.
  3. Konstanty Vandernoot: Nasz człowiek w wywiadzie [online], focus.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).