Kowalczuki (gmina)
Gmina Kowalczuki (lit. Kalvelių seniūnija) – gmina w rejonie wileńskim okręgu wileńskiego na Litwie. Ośrodek gminy to osiedle Kowalczuki (1 592 mieszkańców). Na terytorium gminy jest położone także miasteczko Szumsk (919 mieszkańców) i 32 wsie, największe z nich to Kiena (385 mieszkańców) i Pakiena (296 mieszkańców).
| Gmina | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Okręg | |
| Rejon | |
| Siedziba | |
| Powierzchnia |
119 km² |
| Populacja (2011) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
37,1 os./km² |
Położenie na mapie
| |
Powierzchnia gminy to 11 894 ha, z tego 7.350 ha stanowią użytki rolne, 3.770 ha – lasy, 774 ha – zbiorniki wodne oraz grunty o innym przeznaczeniu. Gmina graniczy z gminami Ławaryszki, Miedniki, Mickuny i Rukojnie oraz z terytorium Republiki Białorusi. W okresie międzywojennym większość terenu gminy należała do polskiej gminy Szumsk. Gminę zamieszkuje 4409 osób.
Skład etniczny (2011) edytuj
- Polacy – 75,7%
- Białorusini – 8,1%
- Litwini – 8,0%
- Rosjanie – 5,9%
Infrastruktura edytuj
2 urzędy pocztowe, 2 szkoły średnie, 3 szkoły podstawowe, przedszkole, 2 biblioteki, 2 Domy Kultury, ambulatorium, punkt medyczny, szpital, posterunek straży pożarnej, stacja kolejowa, urząd celny, 3 kościoły, cmentarz, 9 sklepów, kawiarnia, zespół pałacowy z początku XX w. w Szumsku i park, rezerwat geomorfologiczny w Kosinie. W 2006 roku odsłonięto w Kowalczukach pierwszy na Wileńszczyźnie pomnik papieża Jana Pawła II.
Przedsiębiorczość lokalna edytuj
Rolnictwo i leśnictwo, hodowla ryb, usługi urzędu celnego, usługi świadczone dla mieszkańców.
Historia edytuj
W okresie przedrozbiorowym na terenie tym funkcjonowało niewielkie starostwo niegrodowe (królewszczyzna) Kołoboryszki[1]. Odnotowani Starostowie kołoboryjscy to:
- Jan Downarowicz (do 1767)
- Stefan Plewako (1767-1783)
- Kazimierz Plewako (1783-1795)
Miejscowości edytuj
Miejscowości w gminie Kowalczuki: Barwaniszki, Błahowieszczyzna, Dunajówka, Działuny, Giejbule, Kałabaryszki, Kiemiany, Kiena, Kosina, Kosina Mała, Kosina Wielka, Kowalczuki, Leoniszki, Miedniki Wielkie, Narwojsze, Podhaj, Połubeczki, Sierociszki, Stawniszki, Suntoki, Szulgi, Szumsk, Szylingi, Windziuny, Zwierzyniec.