Koziołki Lubelskie

Koziołki Lubelskie - cykl niewielkich rzeźb plenerowych umieszczonych w przestrzeni miejskiej w Lublinie obejmujący zindywidualizowane figurki koziołków. Tematyka cyklu czerpie z herbu miasta oraz miejsc lub osób do których historii nawiązują poszczególne rzeźby na przykład zawodów: lekarz "Staś" i pielęgniarka "Szarytka Marianna" przy szpitalu, lekarz weterynarii "Vetek" przy klinice weterynaryjnej, hejnalista "Onufry" przy ratuszu.

Koziołek poidełko (MPWiK)

Projekt cyklu rzeźb jest realizowany od roku 2022 przez Fundację Lubelskie Koziołki[1], która posiada patronat Prezydenta Miasta. Obecnie cykl obejmuje osiem rzeźb, ale planowane są kolejne nawiązujące do legendarnych i historycznych wydarzeń miasta np. planowany koziołek na motorze przy stadionie żużlowym.

Cykl rzeźb plenerowych buduje tożsamość historyczno-kulturalną miejsc. Ponadto wokół koziołków lubelskich realizowane są wydarzenia kulturalne i edukacyjne integrująca mieszkańców miasta lub turystów (np. gry miejskie)[2]. Każda rzeźba opatrzona jest tabliczką z datą, fundatorami oraz kodem QR odsyłającym do strony internetowej zawierającej dodatkowe informacje. Dotychczas autorem cyklu lubelskich koziołków jest artysta rzeźbiarz Marta Mirynowska.

W mieście zlokalizowane są także rzeźby nienależące formalnie do cyklu Fundacji m.in Koziołek-poidełko (róg ul. Wróblewskiego i Krakowskiego Przedmieścia, od 2001 roku, na ilustracji) oraz fontanna "Koziołek w dżinsach" (przy ul. Okopowej i Narutowicza od 2005 roku) - ufundowane przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie Spółka z o.o.

Projekt Koziołki Lubelskie nawiązuje do podobnych instalacji artystycznych realizowanych we Wrocławiu czy Łodzi.

Szlak Koziołka Lubelskiego edytuj

Onufry - hejnalista edytuj

 
Koziołek Onufry

Figurka[3] z trąbką zlokalizowana przy ratuszu miejskim (Plac Łokietka 1), jest związana z autentyczną postacią hejnalisty miejskiego Onufrego Koszarnego (1933-2019). Ustawiony 29 stycznia 2022r.

Kazik- inżynier edytuj

Koziołek[4] z atrybutami budowniczego (poziomica) przyjął imię króla Kazimierza Wielkiego, fundatora murów obronnych miasta. Zlokalizowany przy Bramie Krakowskiej, od 7 maja 2022r.

 
Koziołek Kazik

Staś - lekarz edytuj

Figurka[5] z atrybutami lekarza (stetoskop, fartuch, książka chorych). Umieszczona w pobliżu Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1 w Lublinie (uprzednio SPSK nr 1) w dniu 30 czerwca 2022r.. Imię nawiązuje do patrona ulicy Stanisława Staszica, przy której znajduje się szpital.

LuCeK edytuj

Figurka[6] umieszczona 19 sierpnia 2022r. w Lubelskim Centrum Konferencyjnym przy ul Artura Grottgera 2 na tarasie restauracji 2 PI ER. Przedstawia stylizowanego uczestnika konferencji z komputerem oraz filiżanką z kawą.

Vetek - lekarz weterynarii edytuj

Figurka[7] trzymająca logotyp służb weterynaryjnych (litera "V" z wężem Eskupalapa). Zlokalizowana od 18 maja 2023r. przy ul. Szmaragdowej, gdzie znajduje się Lubelska Klinika Weterynaryjna.

Światłowid edytuj

Koziołek[8] upamiętniający wkład miasta w rozwój technologii i wytwarzania włókien światłowodowych. Zlokalizowany przy ul. Grodzkiej na Starym Mieście. Figurka posiada historyczne atrybuty technika telekomunikacyjnego, strój, torbę oraz słuchawkę serwisową z tarczą.

Szarytka Marianna - pielęgniarka edytuj

Figurka[9] upamiętniająca Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo (zwane "Szarytkami"), które od 1835 roku prowadziło szpital przy ul. Stanisława Staszica (do 1928r. ul. Poczętkowskiej). Umiejscowiona przy Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym nr 1 w Lublinie (uprzednio SPSK nr 1) w dniu 29 czerwca 2023r. Rzeźba przedstawia siostrę zakonną - pielęgniarkę w stylizowanym stroju zakonnym oraz sercem na dłoni.

Łukasz edytuj

Koziołek[10] nawiązuje do autentycznej postaci fundatora teatru w Lublinie na Starym Mieście - architekta Łukasza Rodakiewicza, który według legendy wybudował teatr dla swojej młodej żony w 1822 roku. Po wielu latach zmian Teatr Stary wrócił do swoje funkcji w 2012 r. Figurka ustawiona przy ul. Jezuickiej na Starym Mieście, 16 grudnia 2023r. przedstawia koziołka z maską aktorską.

Maciej edytuj

Figura[11] ustawiona 15 marca 2024r. przy ostatnio rewitalizowanym Pałacu Potockich w Lublinie (ul. Staszica 3). Hasło „Tu znajdziesz codzienną porcję szczęścia w promieniach własnego kąta„ oraz aranżacja (leżąca i odpoczywająca postać czytająca książkę) ma nawiązywać do przyjemnych chwil spędzanych w Lublinie oraz nawiązuje do roli fundatora.

Janek i Jurek edytuj

 
Janek i Jurek

Figurki[12] ustawione 4 kwietnia 2024r. przy szpitalu wojskowym (po prawej stronie głównego wejścia) przy al. Racławickich 23. Figurki przedstawiają żołnierza i harcerza z właściwymi sobie atrybutami (mundury, nakrycia głowy), niosących na noszach rannego do szpitala. Tematyka oraz motto "Bronili miasta i honoru" nawiązuje do historii miejsca. We wrześniu 1939r. w budynku zlokalizowany był 201. szpital wojenny, służący obrońcom. Imiona Janek i Jurek zostały wzięte od autentycznych postaci obrońców miasta: por. Jana Iglatowskiego (1902-1939, dowódce kompanii "Jan") oraz Jurka Kędzierskiego (1923-1939, 16-letniego harcerza), którzy polegli w trakcie obrony miasta.

Historyczny Szlak Lubelskiego Koziołka edytuj

Historyczny Szlak obejmuje koziołki umiejscowione w okolicach historycznych miasta (Stare Miasto oraz Śródmieście). Obecnie obejmuje Onufrego, Kazika, Stasia, Szarytkę Mariannę, Łukasza oraz Janka i Jurka. Planowane jest umieszczenie koziołków przy plac Litewskim, Zamku Lubelskim, Placu Rybnym, Kamieniu Katowskim, Placu po Farze, Trybunale Koronnym, Zaułku Fotografów oraz Baszcie Półokrągłej[13].

Zobacz także edytuj

Przypisy edytuj

  1. Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  2. BORT PTTK w Lublinie [online], www.bortpttklublin.pl [dostęp 2024-03-04].
  3. Onufry – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  4. Kazik – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  5. Staś – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  6. LuCeK – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  7. Vetek – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  8. Światłowid – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  9. Szarytka Marianna – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  10. Łukasz – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).
  11. Maciej – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-16] (pol.).
  12. Janek i Jurek – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-04-04] (pol.).
  13. Historyczny Szlak Lubelskiego Koziołka – Fundacja Lubelskie Koziołki [online] [dostęp 2024-03-04] (pol.).