Lea Kompaniejec

polska aktorka pochodzenia żydowskiego

Lea Kompaniejec, Lea Kompanijec, z domu Gotlib[1] (ur. 1872 w Pińsku[2], zm. 7 października 1935 w Paryżu[3]) – polska aktorka żydowskiego pochodzenia, która zasłynęła głównie z ról w przedwojennych żydowskich filmach i sztukach teatralnych w języku jidysz.

Lea Kompaniejec
‏לאה קאָמפּאַנעעץ (גאָטליב)‎
Leje Kompaneec (Gotlib)
Data i miejsce urodzenia

1872
Pińsk

Data i miejsce śmierci

7 października 1935
Paryż

Zawód

aktorka

Życiorys edytuj

Jej mężem był dyrektor łódzkiego teatru żydowskiego Aba Kompaniejec[2], jeden z pionierów sceny żydowskiej[1]. Była jedną z głównych aktorek utworzonej przez niego Trupy Kompaniejca, w której występowały również córki artystycznej pary: Anna (ps. Aniela) Kompaniejec-Polakow, Betty Kompaniejec-Rabinowicz oraz Nina wraz z mężami Aronem Polakowem, Leonem (Lejbem) Rabinowiczem i Leonidem Sokołowem. Z czasem do zespołu dołączyli również synowie Aby i Lei, Izrael i Mordechaj, ze swoimi żonami[4][2].

W początkowych latach swej kariery Lea Kompaniejec śpiewała przede wszystkim partie wokalne, w późniejszym okresie przechodząc do ról dramatycznych, wreszcie ról charakterystycznych i postaci matek[1]. Występowała z zespołami wędrownymi na prowincji (nierzadko pełniąc dodatkowo także funkcję krawcowej, garderobianej, rekwizytorki, kasjerki czy bileterki)[1], jak również na deskach łódzkich teatrów, między innymi w sztuce Mirełe Efros[3].

Należała do pierwszych kobiet występujących w teatrze żydowskim[1].

Filmografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Mirosława Bułat: Łódzki Dybuk w Krakowie. O pierwszym wystawieniu legendy dramatycznej S. An-skiego Cwiszn cwej weltn, oder der dibek w Krakowie przez zespół krakowsko-łódzki. W: Łódzkie sceny żydowskie. Studia i materiały. Red. Małgorzata Leyko. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2000, s. 51–53. ISBN 83-7171-423-8.
  2. a b c Spis ludności Łodzi: Komorowska – Kon. szukajwarchiwach.gov.pl. [dostęp 2021-12-20].
  3. a b Zgon znanej artystki żydowskiej, „Nowy Dziennik” 1935, nr 294, s. 12.
  4. Zygmunt Turkow: Trupa Kompaniejca. W: Łódzkie sceny żydowskie. Studia i materiały. Red. Małgorzata Leyko. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2000, s. 221. ISBN 83-7171-423-8.
  5. Córka kantora w bazie filmpolski.pl
  6. Macocha w bazie filmpolski.pl

Linki zewnętrzne edytuj