Lisie Jamy w lesie „Kotwica”
Lisie Jamy w lesie „Kotwica” – miejsce pamięci ofiar II wojny światowej w gminie Garwolin w okolicach wsi Miętne w lesie „Kotwica”, w pobliżu drogi ekspresowej S17.
 Pomnik Matki Boskiej u wejścia do miejsca pamięci | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Miętne |
| Miejsce |
Lisie Jamy |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Garwolin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego  | |
 51°55′56″N 21°35′02″E/51,932222 21,583889
| |
Historia edytuj
W latach 1941–1944 Lisie Jamy były miejscem egzekucji Polaków, Żydów, Romów i jeńców radzieckich. Szacowana liczba ofiar wynosi między 2,5 a 4 tys. osób[1] Największa liczba przeprowadzonych egzekucji przypada na 1943 rok, co miało związek z akcją likwidacji ludności żydowskiej ukrywającej się w domach i na posesjach ludności polskiej[2]. Nie było to typowe miejsce masowych mordów, a ofiary były mordowane w małych, kilku-, kilkunastoosobowych grupach[1]. Ofiarami była głównie lokalna społeczność miasta Garwolina i okolicznych wiosek, członkowie obwodu Garwolin Armii Krajowej oraz więźniowie z aresztu w Garwolinie[1]. Mordowano tam również osoby podejrzane o zamach na władze hitlerowskie. Zdarzało się, że umierały tam osoby przypadkowe, zamordowane w zemście za zabitych żołnierzy Wermachtu lub udane akcje oddziałów AK. Z oddziałów AK zamordowano m.in. Władysława Jóźwickiego ps. "Sęp", członka AK z Górzna[3], Władysława Protaziuka, Piotra Szeląga, Stefana Hejduka ps. "Rozumny" i Józefa Biernackiego[3], dowódcę garwolińskiej komórki PPR.
Nazwa edytuj
Nazwa „Lisie Jamy” pochodzi od charakteru miejsca straceń[1]. Było to miejsce w lesie, oddalone ok. 100 metrów od drogi. Ofiary mordu były grzebane we wcześniej przygotowanych dołach, które wyglądem przypominały lisie nory.
Obecny wygląd edytuj
Obecnie Lisie Jamy są miejscem pamięci lokalnej społeczności. Składa się ono z dwóch części: pomnika Matki Boskiej stojącej przed miejscem kaźni z napisem: Nigdy więcej wojny oraz cmentarza z wyznaczonymi symbolicznymi grobami.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Zbigniew Gnat-Wieteska: Armia Krajowa. „Gołąb” – Garwolin. Pruszków: 1997.
- ↑ Zbigniew Gnat-Wieteska: Dzieje mieszkańców Garwolina wyznania mojżeszowego (XIX–XX wiek). Garwolin: 2008.
- ↑ a b Zbigniew Gnat-Wieteska: Garwolin w okresie okupacji hitlerowskiej (1939-1944). W: Garwolin. Dzieje miasta i okolicy. Red. Ewa Markowska. Warszawa: 1979.
Bibliografia edytuj
- Zbigniew Gnat-Wieteska: Garwolin w okresie okupacji hitlerowskiej (1939-1944). W: Garwolin. Dzieje miasta i okolicy. Red. Ewa Markowska. Warszawa: 1979.
- Zbigniew Gnat-Wieteska: Dzieje mieszkańców Garwolina wyznania mojżeszowego (XIX–XX wiek). Garwolin: 2008.
- Zbigniew Gnat-Wieteska: Armia Krajowa. Obwód „Gołąb” – Garwolin. Pruszków: 1997.