Logos spermatikos
Logos spermatikos (pl. „ziarna Słowa” lub „Logos rozsiany”) – chrześcijańska koncepcja teologiczna, obecna zwłaszcza we wczesnym Kościele i przypomniana na Soborze Watykańskim II[1], która utrzymuje, że podstawowe intuicje chrześcijańskie są dostępne także w rozmaitych elementach filozofii pogańskiej[2][3].
Twórcą koncepcji był Justyn Męczennik, zdaniem którego pogańscy filozofowie, „którzy wiedli życie zgodne z Logosem, są chrześcijanami nawet, gdyby byli nazwani ateistami”[4]. Jak wyjaśnia Józef Naumowicz, „istotą tej koncepcji jest przekonanie, że od początku istnienia wszechświata ziarna prawdy zostały rozsiane przez boski Logos wśród wszystkich ludzi i w ten sposób wszyscy w różnym stopniu odkrywają prawdę i w różnym stopniu mają udział w boskim Logosie”[1]. Wynika stąd, że skoro „Stwórca rozsiał ziarna swojego Słowa (logos spermatikos) po obcej ziemi pogańskich kultur, to wynika stąd wniosek, że naturalny rozum jest w stanie uszczknąć trochę nadprzyrodzonej prawdy, nie znając przy tym objawienia tajemnic”[3].
Przeciwne stanowisko we wczesnym Kościele reprezentowali teologowie z nurtu tzw. ekskluzywizmu wrogiego kulturze helleńskiej, tacy jak Tacjan Syryjczyk[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Naumowicz 2004 ↓, s. 187.
- ↑ Naumowicz 2004 ↓, s. 186-187.
- ↑ a b Gołębiowski 2022 ↓, s. 37.
- ↑ Męczennik 2004 ↓, s. 240.
- ↑ Naumowicz 2004 ↓, s. 305.
Bibliografia edytuj
- Michał Gołębiowski: Ojcowie Kościoła i dylematy religijności nowożytnej. Kraków: Collegium Columbinum, 2022.
- Justyn Męczennik: Apologia. Kraków: Wydawnictwo M, 2004.
- Józef Naumowicz: Pierwsi apologeci greccy. Kraków: Wydawnictwo M, 2004.