Młyn Maria

zabytkowy zespół młyna we Wrocławiu

Młyn Maria – (zwany w różnych okresach Arnold, Klara, Maciej[2]) – kompleks zabytkowych budynków młynów we Wrocławiu położony na dwóch wyspach w bezpośredniej bliskości Ostrowa Tumskiego. W PRL służył jako budynek mieszkalny, w roku 2021 wyremontowany.

Młyn Maria
Zabytek: nr rej. A/5958 z 23 lutego 2015[1]
Ilustracja
Widok od strony frontu, stan przed rewitalizacją
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wrocław

Adres

Staromłyńska 2A, 50-266 Wrocław

Ważniejsze przebudowy

2018

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Młyn Maria”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Młyn Maria”
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Młyn Maria”
Ziemia51°06′54,94″N 17°02′25,58″E/51,115260 17,040440

Historia

edytuj

Pierwsze zapiski o młynie na Piasku pochodzą z roku 1242. Kilkadziesiąt lat później, w 1333[3] naprzeciwko, na Wyspie Młyńskiej wybudowano po sąsiedzku Młyn Bożego Ciała. Oba młyny zbudowane były z drewna[3]. Pod koniec XVIII wieku młyn został strawiony przez pożar[2].

Do roku 1810 młyn był własnością zakonu, po czym przeszedł na własność państwa pruskiego. W tym czasie został unowocześniony i służył regionowi jako jeden z najnowocześniejszych młynów[2] dzięki zastosowaniu amerykańskiego systemu przemiału[3]. W latach 1871 i 1883 przeprowadzono remont, oba młyny połączono pod wspólną nazwą Młyn Feniks. W latach 60. XX wieku zdemontowano urządzenia wodne a młyn zelektryfikowano. Budynki przeznaczono na cele mieszkalne. Podczas powodzi w roku 1997 planowano zburzenie młyna, aby woda nie zalała wyspy Piasek; ostatecznie wyburzono tylko część ściany[2].

Rewitalizacja

edytuj

Ostatni lokatorzy opuścili budynek w roku 2015, a trzy lata później przedsiębiorstwo RealCo Property Investment and Development przeprowadziło rewitalizację obiektu. Projekt architektoniczny opracowała wrocławska Pracownia Projektowa Maćków. Przebudowano zarówno budynki młyna, jak i nadbrzeża i kanały. Na zachodzie budynku zaprojektowano taras o układzie kaskadowym, umożliwiający dostęp mieszkańców do nadodrzańskich bulwarów[2]. W budynkach młyna powstało 119 mieszkań, od kawalerek po czteropokojowe z tarasami od 25 do 100 m². Na parterze zlokalizowano 14 placówek handlowych i usługowych[4]. Podczas renowacji zachowano detale historyczne, choć wprowadzono również modyfikacje, wynikające ze zmiany funkcji budynku z przemysłowej na mieszkalną. Po renowacji zostanie również umieszczone koło młyńskie[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2024-02-09].
  2. a b c d e Historyczny Młyn Maria we Wrocławiu przez lata popadał w ruinę. Po metamorfozie, stał się architektoniczną perełką. muratorplus.pl, 2023-08-07. [dostęp 2024-01-07].
  3. a b c Młyn Maria. polska.org.pl. [dostęp 2024-01-07].
  4. Odnowiony Młyn Maria położony na dwóch odrzańskich wyspach we Wrocławiu. urbanity.pl, 2021-07-21. [dostęp 2024-01-07].
  5. Jacek Kulesza: Młyn Maria we Wrocławiu już gotowy. Zabytkowy budynek przeszedł wielką metamorfozę. wroclaw.wyborcza.pl, 2021-07-25. [dostęp 2024-01-07].