Marian Banyś (ur. 15 września 1914 w Glanowie, zm. 29 czerwca 1999 we Wrocławiu) – polski lekarz, wieloletni ordynator oddziału chirurgii w szpitalu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu, założyciel jednej z pierwszych spółdzielni lekarskich w Polsce[1].

Marian Banyś
Ilustracja
dr n. med. Marian Banyś
Data i miejsce urodzenia

15 września 1914
Glanów

Data i miejsce śmierci

29 czerwca 1999
Wrocław

Rodzaj działalności

chirurg, doktor nauk medycznych, założyciel jednej z pierwszych spółdzielni lekarskich w Polsce

Życiorys edytuj

Marian Banyś urodził się 15 września 1914 jako czwarte z ośmiorga dzieci. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Glanowie oraz gimnazjum w Olkuszu uzyskał maturę i w 1934 roku został przyjęty na Wydział Lekarski Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ostatnie egzaminy zaliczył w okresie wojny na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie w 1943 roku. Dyplom nostryfikował na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1946 roku. W latach 1939–1943 pracował w Szpitalu Św. Łazarza w Krakowie, a następnie do 1944 roku w Szpitalu Ubezpieczalni Społecznej w Warszawie. W czasie Powstania Warszawskiego wywieziony przez okupanta do obozu w Pruszkowie, gdzie pracował jako lekarz Polskiego Czerwonego Krzyża. Po ucieczce prowadził do końca wojny gabinet lekarski w klasztorze w Imbramowicach[2]. Po wojnie pracował w szpitalu w Chorzowie, a następnie jako lekarz pułkowy w Olsztynie. Kolejno był dyrektorem szpitala w Wieleniu i szpitala oo. Bonifratrów we Wrocławiu. Od 1951 roku do przejścia na emeryturę w 1979 roku Ordynator Oddziału Chirurgicznego szpitala Ministerstwa Spraw Wewnętrznych we Wrocławiu[3][4][5].

Specjalista chirurgii II-go stopnia, doktor nauk medycznych, ogłosił drukiem około 40 prac naukowych[6][7][8][9]. W 1957 roku został wybrany na członka komisji rewizyjnej nowo utworzonego Stowarzyszenia Lekarzy Dolnośląskich[10][11]. Wieloletni działacz Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Towarzystwa Ortopedycznego oraz Towarzystwa Chirurgów Polskich, w którego zarządzie oddziału wrocławskiego pracował kilkadziesiąt lat[12]. Od 1979 roku członek honorowy Towarzystwa Chirurgów Polskich. Do ostatnich dni czynny zawodowo w przychodni lekarskiej VITA[1].

Od 1948 roku do śmierci żonaty z Natalią Sabiną Banyś. Brat Kazimierza Banysia, profesora, konstruktora maszyn budowlanych, stryj Stanisława Witka, profesora chemii.

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

  • Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Złoty Krzyż Zasługi[13]

Przypisy edytuj

  1. a b Ulica Oławska coraz piękniejsza. Przychodnia Vita z odnowioną fasadą. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2019-05-04].
  2. Chirurg, praca wyróżniona w konkursie. „Przegląd Tygodniowy”, 8.11.1995 Warszawa. 
  3. Dr med. Maciej Ziombka. Pożegnanie Mariana Banysia. „Polski Przegląd Chirurgiczny”, 12/1999. 
  4. Prof. dr hab. Adam Rosławski. Marian Banyś - Pożegnanie. „Gazeta Dolnośląska”, 1999. 
  5. Dr med. Grzegorz Stępień. Szefie, byłeś kimś!. „Gazeta Wyborcza, 3.07.1999”. 
  6. Traumatic rupture of bladder in drunk patients. Diagnostic difficulties, Pol Przegl Chir. 1973;45. [dostęp 2019-05-04].
  7. Anastomosis fistula following gastrectomy for stomach ulcer, Pol Przegl Chir. 1973;45. [dostęp 2019-05-04].
  8. Use of synthetic materials in restorative surgery in growing animals, Eksp Khir Anesteziol. 1968. [dostęp 2019-05-04].
  9. Five years postoperative follow up after resection (430cm) of small intestine, Pol Przegl Chir. 1954. [dostęp 2019-05-04].
  10. Medium. Gazeta Dolnośląskiej Izby Lekarskiej 1/2012. [dostęp 2019-05-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-26)].
  11. Dolnośląska Izba Lekarska w nowej siedzibie: kręta droga do Domu Lekarza. Historia pałacu Selderów. [dostęp 2019-05-04].
  12. Moja Akademia cz. 27, Gazeta Uczelniana lipiec-sierpień 2014. [dostęp 2019-05-04].
  13. Chirurgia na Dolnym Śląsku po II Wojnie Światowej, Wydział Dolnośląski, Oddział Towarzystwa Chirurgów Polskich, 1996.