Wikipedia

Marsz Strzelców Alpejskich

Marsz Strzelców Alpejskich (nazwa oryginalna: Kaiserjägermarsch, lub Kaiserjäger Marsch) – skomponowany pod koniec XIX w Austrii utwór muzyczny (marsz), powszechnie traktowany jako marsz wojskowy austriackich Strzelców Alpejskich oraz górskich oddziałów niemieckich. Utworu nie należy mylić z Kaiser-Jäger-Marsch, op. 93 Johanna Straussa (syna).

Powstanie utworu

edytuj

Powstanie utworu wiąże się z I pułkiem Strzelców Alpejskich – oddziałem piechoty armii Monarchii Austro-Węgierskiej. Jako autor wymieniany jest powszechnie Karl Mühlberger, kapelmistrz orkiestry tego pułku; niektóre źródła podają jako współautora Jozefa Sterna. Utworowi przypisuje się op. 23 lub op. 42. W literaturze jako datę powstania utworu podaje się zwykle rok 1898, 1897 lub 1895, lecz ta ostatnia data jest mało prawdopodobna. W roku 1911 podpułkownik Max Depolo służący w wymienionym tu pułku Strzelców Alpejskich napisał do utworu słowa. Utwór stał się wkrótce jednym z najpopularniejszych austriackich marszów wojskowych i wykonywany był często w Monarchii Austro-Węgierskiej zarówno przez orkiestry wojskowe jak i złożone z cywilnych muzyków.

Dalsza historia utworu

edytuj

Mimo powiązania kompozycji z Monarchią Austro-Węgierską w krajach niemieckojęzycznych nie zaprzestano wykonywania utworu po jej upadku. W 1933 roku utwór został oficjalnie włączony do kolekcji muzyki niemieckich wojsk lądowych pod numerem 141. Marsz wykonywany był często przez niemieckie orkiestry wojskowe również w okresie powojennym, ze względu na brak powiązania z nazizmem oraz politycznie neutralny charakter. W latach 1957–2001 był oficjalnym marszem I Dywizji Górskiej Bundeswehry, aż do rozwiązania tej jednostki. Marsz Strzelców Alpejskich wykonywany jest powszechnie przez tyrolskie zespoły muzyczne; utwór znajduje się w repertuarze niemal każdego z nich.

Struktura i charakter utworu

edytuj

Utwór składa się z trzech głównych tematów poprzedzonych zwykle krótką introdukcją. W obecnie wykonywanych aranżacjach kompozycja rozpoczyna się bardzo krótką introdukcją zawierającą pierwsze takty Boże Chroń Cesarza – oficjalnego hymnu Austro-Węgier. Ma to nawiązywać do historii utworu i jego związku z oddziałami armii Monarchii Austro-Węgierskiej. Motyw hymnu zostaje nagle przerwany przez dynamiczne akordy prezentujące pierwszy temat marszowy charakterem nawiązujący do muzyki wojskowej. Temat drugi jest bardziej łagodny, ma charakter liryczny i nawiązuje od strony melodycznej do tyrolskiej muzyki ludowej. Podobny charakter posiada również trio – temat trzeci, prezentowany w kolejnych przetworzeniach. Stanowi on zdecydowane przeciwieństwo tematu pierwszego. Jego brzmienie jest "miękkie", liryczne, mimo zachowania marszowego tempa wyraźnie nawiązujące do formy tyrolskiej muzyki ludowej.

Słowa

edytuj

Oryginalne słowa autorstwa Maxa Depolo, w dialekcie tyrolskim języka niemieckiego:

I
Wir Jager lassen schallen
ein froh gewaltig Lied,
und gelten soll es allen
zerstreut in Nord und Süd.
Im Osten und im Westen,
wo uns’re Fahne weht:
|: Wir zählen zu den Besten
so lang’ die Treu’ besteht!  :|
Sieht man uns, so sagt a jeder
und alles lauft und rennt:
|: Das sein die Kaiserjäger
vom ersten [II. III. IV.] Regiment!  :|
II
Wenn wir hinaus marschieren
In’s weite, freie Feld,
und stramm dort exerzieren,
es jedem wohl gefällt;
da schauen uns die Madl’n
auch immer gerne zua,
|: und jede möcht’ im Still’n
Auch so an Jägersbua.  :|
Z’nachts gibt’s an feinen Drahrer,
mit seiner jeder rennt:
|: Wir sein die Kaiserjäger
Vom ersten [II. III. IV.] Regiment!  :|
III
Wenn vor dem Feind’ wir stehen
mit mutgeschwellter Brust,
muss all’s in Scherben gehen,
bei unserer Kampfeslust;
es gibt Bei uns kein Weichen,
wir stehen Mann für Mann,
|: stark wie die deutschen Eichen,
die niemand brechen kann.  :|
Fällt auch mancher nieder,
im Herz die Kugel brennt:
|: Er stirbt als Kaiserjäger
Vom ersten [II. III. IV.] Regiment!  :|

Literatura

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marsz_Strzelców_Alpejskich&oldid=71430669”