Meczet Dżumaja w Płowdiwie

Meczet Dżumaja w Płowdiwie (bułg. Джумая джамия, Dżumaja dżamija) – meczet znajdujący się w Płowdiwie, w Bułgarii. Jest jednym z najstarszych oraz największych meczetów architektury osmańskiej na Bałkanach[1]. W czasach Imperium Osmańskiego Płowdiw (tur. Filibe) był stolicą bułgarskiej części Tracji, a do 1455/56 siedzibą bejlerbeja z Rumelii[2].

Meczet Dżumaja w Płowdiwie
Ilustracja
Państwo

 Bułgaria

Miejscowość

Płowdiw

Wyznanie

islam

Rodzaj

meczet

Historia
Data budowy

1363–1364

Data zniszczenia

1421–1451

Data reaktywacji

XV

Położenie na mapie Płowdiw
Mapa konturowa Płowdiw, w centrum znajduje się punkt z opisem „Meczet Dżumaja w Płowdiwie”
Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Meczet Dżumaja w Płowdiwie”
Położenie na mapie obwodu Płowdiw
Mapa konturowa obwodu Płowdiw, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Meczet Dżumaja w Płowdiwie”
Ziemia42°08′52,4″N 24°44′53,9″E/42,147900 24,748300

Historia edytuj

Jego turecka nazwa to Hüdavendigâr Camii lub Cuma Camii. Meczet znajduje się w centrum Płowdiwu i został zbudowany w miejscu Cerkwi św. Petki wkrótce po zdobyciu miasta przez armię osmańską (1363 – 1364). Podczas panowania sułtana Murada II (1421 – 1451) stary budynek został zburzony i zastąpiony przez współczesny meczet. Nazywano go meczetem Ulu Dżumaja, czyli meczetem piątkowym[1].

Meczet o wymiarach 33 × 27 m ma trzy szerokie kopuły nad centralną nawą spoczywającą na czterech masywnych kwadratowych filarach i trzy szerokie sklepienia kolebkowe nad sąsiednimi pomieszczeniami. Oryginalny przedsionek z pięcioma kopulastymi przedsionkami został zniszczony podczas trzęsienia ziemi w XVIII wieku i zastąpiony drewnianym daszkiem. Pierwotne spiczaste łuki portyku można jeszcze dostrzec w ścianach przedsionka. Meczet ma wysoki minaret w północno-wschodnim rogu fasady, ozdobiony skomplikowanym wzorem pól w kształcie rombów typowych dla początku XV wieku[3]. Wewnętrzne malowidła ścienne pochodzą z końca XVIII w. oraz początków wieku XIX.[1]

14 lutego 2014 roku podczas ulicznej demonstracji tłum zaatakował meczet przy użyciu kamieni oraz petard; w następstwie jeden policjant został ranny, a ok. 120 osób zatrzymano[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Dzhumaya Mosque – Plovdiv. bulgariatravel.org. [dostęp 2018-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
  2. THE WAQF AND THE COMPLEX OF ŞIHABEDDIN PAŞA IN FILIBE. acikerisim.fsm.edu.tr. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).
  3. Machiel Kiel: „Ottoman Expansion into the Balkans”. W: Kate Fleet (red.): The Cambridge History of Turkey, t. 1. Cambridge: Cambridge University Press, 2009, ISBN 978-0-521-62093-2, s. 175–176.
  4. Bulgarian police detain 120 after mosque attack. reuters.com. [dostęp 2018-05-20]. (ang.).