Media Burn
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Media Burn – performance video pomysłu grupy Ant Farm z 1975 roku.
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj |
performance video |
| Data powstania | |
| Medium |
wideo VHS |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
Opis i klasyfikacja
edytuj4 lipca 1975 roku specjalnie przerobiony Cadillac wjechał z pełną prędkością w podpaloną piramidę telewizorów[1].
Twórcami performance'u była grupa Ant Farm, działająca w latach 1968-78, powstała pod wpływem kontrkultur końca lat 60[2]. Skład grupy tworzyli Chip Lord, Doug Michels, Curtis Schreier i Uncle Buddie[3]. Akcję przeprowadzono w hali Cow Palace w Daly City, w mieście należącym do obszaru metropolitarnego San Francisco[4]. Została ona uwieczniona na 26-minutowym filmie na taśmie VHS[2], wyprodukowanym przez Toma Weinberga[3].
Wydarzenie było stylizowane na relację ze startu rakiety kosmicznej. Był to czas wyścigu kosmicznego, który za pośrednictwem mass mediów absorbował uwagę społeczeństwa. Na filmie VHS akcja została poprzedzona dramatyzowanymi wywiadami z członkami grupy Ant Farm[5]. Zaimprowizowano nawet stoiska pamiątkowe, w których sprzedawano program performance'u, a także okolicznościowe kubki i koszulki. Następnie samochód został przyprowadzony na miejsce akcji przez dwóch mężczyzn przebranych za astronautów (Doug Michels i Curtis Schreier[3]). Przerobiony Cadillac Eldorado Biarritz z 1959 roku został uroczyście odsłonięty i nazwany Phantom Dream Car[3][5]. Samochód przejechał przez podpaloną naftą piramidę z telewizorów, po czym triumfalnie powrócił z końca parkingu[3].
Z uwagi na wykorzystanie nagrania jako medium, działalność Ant Farm jest klasyfikowana m.in. przez Museum of Modern Art jako pionierski przykład sztuki wideo[5]. Według typologii zaproponowanej przez brytyjską historyczkę sztuki Claire Bishop, dzieło można zaklasyfikować jako trzeci rodzaj performance'u delegowanego, w którym artysta przeprowadza akcję od początku z zamiarem utrwalenia jej na filmie itp. W efekcie odbiór dzieła jest zapośredniczony poprzez medium. Zdaniem Bishop, artyści decydują się na tę strategię najczęściej, gdy powtarzanie performance'u może być zbyt niebezpieczne[6].
Nazwa Media Burn została po raz pierwszy użyta przez Toma Weinberga w jego książce już w 1969 roku[7].
Interpretacja
edytujPoprzez swoją formę, akcja nawiązywała do zabójstwa prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego, który miał miejsce w 1963 roku. Nieustanne powtarzanie w mediach nagrań z momentu zamachu mimowolnie wprowadziły wizerunek prezydenta jadącego w limuzynie do kultury popularnej. Performance grupy Ant Farm stanowił groteskową parodię tych nagrań[4]. Kontekst ten został uwypuklony przez umieszczenie na nagraniu patetycznej przemowy wygłoszonej przez sobowtóra Johna F. Kennedy'ego[5], w którego wcielił się Doug Hall[3]. To właśnie to przemówienie wyjaśnia prawdziwy sens performance'u. Sobowtór Kennedy'ego obarcza winą o niepowodzenie Ameryki takie czynniki jak monopolizm; mass media, które kontrolują i manipulują przebiegiem informacji i uzależniają od siebie społeczeństwo oraz militaryzm. To ostatnie nawiązuje do wygasającej wtedy wojny w Wietnamie. Kennedy wzywa Amerykanów do zniszczenia swoich telewizorów, co faktycznie następuje, gdy na końcu nagrania świadkowie zdarzenia niszczą zwęglone szczątki urządzeń. Na kontestacyjny charakter performance'u wskazuje też, że odbył się on w Dzień Niepodległości Stanów Zjednoczonych. Wcielający się w reporterów członkowie Ant Farm nawiązują do święta na początku nagrania. Wjazd Phantom Dream Car przez piramidę został poprzedzony odśpiewaniem hymnu narodowego[3].
Zdaniem amerykańskiego historyka sztuki Hala Fostera, Media Burn było parodią idei zawartych przez Roberta Venturiego, Denise Scott Brown i Stevena Izenoura w publikacji pt. Uczyć się od Las Vegas (1972)[4]. Autorzy zawarli w niej syntezę teorii architektury, którą rozwijali od lat 50. XX wieku. Jej głównym założeniem było podporządkowanie architektury popkulturze. Architekci nawoływali do porzucenia ekspresyjnych, artystycznych form, które przestały być zrozumiałe dla większości Amerykanów. Zamiast tego proponowali wykorzystanie i ulepszenie prostych form wykształconych przez masową kulturę popularną i marketing[8].
W latach 70. XX wieku, idee zawarte w Uczyć się od Las Vegas silnie oddziaływały nie tylko na architekturę, ale także inne dziedziny sztuki. Część artystów zwróciła uwagę, że Venturi i Scott Brown nie uwzględnili negatywnych aspektów kultury masowej. Hal Foster wymienia jako jej przykłady kulturę śmierci i katastrofy[9]. W tym kontekście, performance grupy Ant Farm jest sarkastyczną odpowiedzią na ówczesny entuzjazm wobec popkultury, wzmożony na fali dobrej recepcji Uczyć się od Las Vegas[1].
Z drugiej strony, autorzy Media Burn wykorzystali produkty tej samej kultury masowej, które zostały poddane przez nie krytyce. Telewizory stanowią oczywisty symbol kultury masowej[1][5]. Z kolei Cadillac uosabia konsumpcyjne pragnienia społeczeństwa. Zdaniem Fostera, autorzy sprowadzili w ten sposób produkty popkultury z powrotem w ramy artystyczne, tzn. bardziej zindywidualizowane i zniuansowane w odbiorze niż bezmyślnie powielane wzorce z bannerów reklamowych i sieciowych lokali handlowo-usługowych, które wzięli sobie za wzorce Venturi i Scott Brown[1].
Recepcja
edytuj23-minutowa wersja nagrania zawierającego Media Burn znajduje się w posiadaniu Museum of Modern Art w Nowym Jorku (nr inw. 726.1980)[5]. W latach 2008-10 było ono prezentowane wraz z innym performancem video Ant Farm pt. Cadillac Ranch Show na wystawie Rough Cut: Design Takes a Sharp Edge[10]. Z kolei 37-minutową wersję nagrania nabyło w 1991 roku San Francisco Museum of Modern Art[11]. Tom Weinberg, wielokrotnie honorowany Nagrodą Emmy producent, który dał pomysł nazwie performance'u, a następnie wyprodukował jego nagranie z 1975 roku, utworzył w 2003 roku niezależne archiwum filmowe, które od dzieła grupy Ant Farm zostało nazwane właśnie Media Burn Archive[7].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Foster 2023 ↓, s. 641, 643.
- ↑ a b Foster 2023 ↓, s. 641.
- ↑ a b c d e f g Media Burn by Ant Farm, 1975 edit. Media Burn Archive. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).
- ↑ a b c Foster 2023 ↓, s. 643.
- ↑ a b c d e f Ant Farm. Media Burn. 1975-2003. Museum of Modern Art. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).
- ↑ Bishop 2022 ↓, s. 226.
- ↑ a b History & Mission - Media Burn Archive. Media Burn Archive. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).
- ↑ Foster 2023 ↓, s. 636-640.
- ↑ Foster 2023 ↓, s. 638, 641.
- ↑ Thomas Griesel: Installation view of the exhibition "Rough Cut: Design Takes a Sharp Edge". Museum of Modern Art. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).
- ↑ Ant Farm, Media Burn, 1975. San Francisco Museum of Modern Art. [dostęp 2024-09-14]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Hal Foster: 1972c: Ukazuje się Uczyć się od Las Vegas: inspirowani Las Vegas, jak również pop-artem architekci Robert Venturi i Denise Scott Brown wystrzegają się „kaczki”, czyli budynku jako formy rzeźbiarskiej, na rzecz „dekorowanej budy”, w której na pierwszy plan wysuwają się symbole pop, ustanawiając stylistyczne kategorie dla projektowania postmodernistycznego. W: Hal Foster, Rosalind Krauss, Yves-Alain Bois, Benjamin H. D. Buchloh, David Joselit: Sztuka po 1900 roku: modernizm, antymodernizm, postmodernizm. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2023, s. 637-643. ISBN 978-83-213-5094-3.
- 8. Delegated Performance: Outsourcing Authenticity. I. A Provisional Typology. W: Claire Bishop: Artificial Hells: Participatory Art and the Politics of Spectatorship. Londyn, Nowy Jork: Verso, 2022, s. 220-230. ISBN 978-1-83976-775-3.
Linki zewnętrzne
edytuj- Nagranie Media Burn grupy Ant Farm z 1975 roku w bazie Media Burn Archive. Media Burn Archive, 1975-04-04. [dostęp 2024-09-13]. (ang.).