Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Witalisa Szlachcikowskiego w Wąbrzeźnie
Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Witalisa Szlachcikowskiego w Wąbrzeźnie – biblioteka publiczna funkcjonująca od 1947 roku w Wąbrzeźnie.
Państwo | |
---|---|
Miejscowość |
Wąbrzeźno |
Adres |
ul. Matejki 11 B |
Dyrektor |
Aleksandra Kurek |
Data założenia |
1947 |
Wielkość zbiorów |
ponad 50 tys. woluminów |
Filie |
Filia dla dzieci, Filia nr 1 |
Położenie na mapie Wąbrzeźna | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu wąbrzeskiego | |
53°16′40,1″N 18°57′05,7″E/53,277806 18,951583 | |
Strona internetowa |
Historia
edytujPrzed 1947 r.
edytujPoczątki bibliotek w Wąbrzeźnie sięgają 1886 roku, kiedy to 29 sierpnia powstało Towarzystwo Przemysłowe, zrzeszające kupców i rzemieślników – posiadało ono swoją bibliotekę, a pierwszym bibliotekarzem był kupiec Marian Sass. Swoją bibliotekę posiadało także powstałe w 1904 roku Towarzystwo Ludowe, od 1909 roku Towarzystwo Śpiewu Lutnia. W 1913 roku powstaje Towarzystwo Czytelni Ludowych, którego prezesem zostaje Aleksander Ledwochowski, skarbnikiem ks. Wacław Wilkans a bibliotekarzem miejscowy księgarz Roman Wojtecki. TCL przejęło 12 bibliotek założonych w latach 1904–1905 przez TCL z siedzibą w Poznaniu. W grudniu 1913 roku bibliotekarzem głównym była Halina Łęgowska, a bibliotekarzem miejskim Zofia Bryx. Fundatorem wielu książek, w tym trzech bibliotek wiejskich (m.in. w Płużnicy) był ks. Wacław Wilkans. W 1922 roku TCL posiadało 1618 książek, z których korzystało 249 czytelników. Biblioteka mieściła się w gmachu szkoły żeńskiej (obecnie Szkoła Podstawowa nr 2 im. Jana Pawła II). W 1933 roku TCL pozyskało nową siedzibę przy ul. Wolności. W okresie okupacji hitlerowskiej biblioteka wraz z wiejskimi bibliotekami uległa rozproszeniu, a książki przechowali bibliotekarze, wypożyczając je innym. Największy swój udział w prowadzeniu tajnej biblioteki miała Irena Ułanowska, córka wspomnianego Romana Wojteckiego.
W 2002 roku patronem biblioteki został Witalis Szlachcikowski[1][2]. .
Księgozbiór Haliny Czypickiej i początek biblioteki publicznej
edytujPo II wojnie światowej podstawą księgozbioru publicznej biblioteki stały się prywatne książki ze zbiorów Ireny Szczepańskiej i jej córki Haliny Czypickiej. W 1947 roku powołano Bibliotekę Miejską z siedzibą przy ul. Królowej Jadwigi.
Lata 1947–2018
edytujW 1954 roku w powiecie wąbrzeskim istniało 13 bibliotek i 61 punktów bibliotecznych. W latach 60. XX wieku pozyskano nową siedzibę przy ul. Wolności 15. W 1975 roku biblioteka przeniosła się na I piętro budynku ratusza miejskiego. W 1993 roku przeniesiono ją ponownie do budynku przy ul. Wolności 38.
Po 2018 r.
edytujW 2018 roku biblioteka ponownie zmieniła lokalizację przenosząc się do nowo wzniesionego gmachu przy ul. Matejki 11 B.
Struktura
edytuj- Dział instrukcyjno-metodyczny
- Dział gromadzenia, opracowania i informacji
- Dział udostępniania
Dyrektorzy i kierownicy biblioteki
edytuj- Stefania Paradowska 1947-1951
- Elżbieta Neumann 1951-1952
- Antoni Bogucki 1953-1968
- Jerzy Węcławski 1968-1974
- Joanna Kuświk 1974-1999
- Aleksandra Kurek 1999-współcześnie
Zbiory
edytujBiblioteka posiada zbiory ponad 50 tys. woluminów, w tym 1,8 tys. zbiorów specjalnych.
Regionalia
edytujZbiory regionalne w Wąbrzeźnie liczą niemal 500 pozycji i obejmują wydawnictwa, rękopisy, maszynopisy, nagrania z zakresu historii, geografii, współczesności powiatu wąbrzeskiego, ziemi chełmińskiej. Dominują w nich kroniki i maszynopisy Witalisa Szlachcikowskiego. Poza tym regionalia biblioteczne wzbogacane są co roku darowanymi cymeliami od mieszkańców, pracami dyplomowymi, nowymi wydawnictwami oraz pracami konkursowymi z Powiatowego Konkursu Literackiego „Wąbrzeźno – moje miejsce na ziemi” organizowanego przez bibliotekę od 2001 roku. W zbiorach znaleźć można zarówno naukowe opracowania dotyczące historii i przyrody regionu, wspomnienia, prace dyplomowe związane z miastem i okolicą, poezje, beletrystykę autorów pochodzących z powiatu wąbrzeskiego. Są tam także pięknie ręcznie ilustrowane kroniki miasta, prowadzone w od 1990 roku przez Krzysztofa Iwankowskiego (1964-2016), który skrupulatnie odnotowywał wydarzenia miejskie i sukcesy mieszkańców.
Przypisy
edytuj- ↑ Patron Biblioteki [online], biblioteka.wabrzezno.com [dostęp 2023-06-05] (pol.).
- ↑ Krzysztof Zaniewski , 30. rocznica śmierci Witalisa Szlachcikowskiego [online], wabrzezno-cwa.pl, 7 marca 2016 [dostęp 2023-06-06] (pol.).
Bibliografia
edytuj- http://www.biblioteka.wabrzezno.com/
- Historia Wąbrzeźna, red. Mikulski K., Wąbrzeźno 2004.