Ministerstwo Transportu, Żeglugi i Łączności

Ministerstwo Transportu, Żeglugi i Łączności - urząd ministra, centralny organ administracji rządowej, członek Rady Ministrów, powołany w celu kierowania i zarządzania całokształtem spraw z zakresu transportu, żeglugi i łączności.

Powołanie urzędu

Na podstawie ustawy z 1987 r. o utworzeniu urzędu Ministra Transportu, Żeglugi i Łączności ustanowiono urząd, w miejsce zniesionego urzędu Ministra Komunikacji, Urzędu Gospodarki Morskiej oraz urzędu Ministra Łączności.

Zakres działania urzędu

Do zadań Ministra Transportu, Żeglugi i Łączności należała realizacja polityki państwa w zakresie transportu, gospodarki morskiej i łączności, a w szczególności:

• opracowywanie założeń polityki w zakresie transportu i łączności,
• opracowywanie założeń polityki morskiej,
• analizowanie i prognozowanie potrzeb społeczeństwa i gospodarki oraz rynku międzynarodowego na usługi transportu i łączności w celu opracowywania założeń, programów rozwoju i studiów podyplomowych,
• zapewnianie sprawnego i efektywnego funkcjonowania transportu i łączności,
• współdziałanie w kształtowaniu systemów ekonomiczno-finansowych oraz narzędzi i instrumentów służących sterowaniu działalnością podmiotów gospodarczych,
• inicjowanie przedsięwzięć organizacyjnych i ekonomiczno-finansowych, mających na celu efektywne wykorzystanie transportu i łączności,
• współdziałanie w opracowywaniu planów społeczno-gospodarczych oraz planu finansowego, budżetu państwa i bilansu płatniczego;
• określanie kierunków rozwoju i upowszechnianie postępu naukowo-technicznego i organizacyjnego dla zapewnienia należytej jakości i kompleksowej obsługi gospodarki i społeczeństwa w zakresie transportu i łączności, a także racjonalnego wykorzystania dostępu do morza,
• prowadzenie polityki inwestycyjnej, w tym koordynowanie i nadzorowanie procesu realizacji inwestycji centralnych,
• współdziałanie w programowaniu prac badawczo-rozwojowych,
• tworzenie warunków dla wdrażania nowoczesnych rozwiązań naukowych i technicznych, w szczególności w zakresie modernizacji środków transportu i automatyzacji szlaków kolejowych oraz rozwoju nowoczesnych sieci teleinformatycznych,
• tworzenie warunków dla przepływu informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej,
• tworzenie technicznych, ekonomicznych i organizacyjnych warunków dla dostosowywania struktury rodzajowej transportu, gospodarki morskiej i łączności do wymagań efektywnej obsługi gospodarki i społeczeństwa,
• tworzenie i inicjowanie tworzenia przedsiębiorstw państwowych i innych jednostek organizacyjnych, zakładanie i inicjowanie zakładania spółek oraz występowanie z inicjatywą tworzenia jednostek drobnej wytwórczości,
• określanie kierunków i inicjowanie doskonalenia struktury organizacyjnej systemów transportu i łączności;
• współdziałanie w programowaniu rozwoju produkcji środków transportu i łączności;
• tworzenie warunków dla zapewnienia sprawnej pod względem technicznym i bezpiecznej pracy transportu i łączności;
• określanie warunków budowy, utrzymania i eksploatacji kolei, dróg publicznych, portów lotniczych i morskich oraz budowli i urządzeń komunikacyjnych, telekomunikacyjnych i pocztowych,
• ustalanie zasad ruchu drogowego i lotniczego oraz żeglugi morskiej i śródlądowej,
• ustalanie warunków świadczenia usług przewozu i spedycji,
• ustalanie zasad rejestracji, ewidencji oraz klasyfikacji pojazdów, cywilnych statków powietrznych oraz statków żeglugi śródlądowej,
• inicjowanie określania warunków prowadzenia działalności transportowej,
• określanie warunków szkolenia i wydawania zezwoleń uprawniających do prowadzenia pojazdów i wykonywania czynności personelu lotniczego,
• ustalanie zasad tworzenia, użytkowania i likwidacji urządzeń, linii i sieci telekomunikacyjnych,
• określanie warunków organizowania usług pocztowych i telekomunikacyjnych oraz kolportażu prasy,
• wykonywanie państwowego nadzoru technicznego w transporcie i łączności;
• ustalanie zasad kwalifikacji załóg polskich statków morskich, nadzoru klasyfikacyjnego i rejestru statków morskich oraz radiokomunikacji i radionawigacji morskiej,
• licencjonowanie żeglugi i rybołówstwa morskiego;
• programowanie i tworzenie warunków rozwoju rybołówstwa morskiego i przemysłu rybnego;
• tworzenie warunków do racjonalnego wykorzystywania zasobów morza w polskiej strefie ekonomicznej oraz efektywnego uczestnictwa w eksploatacji mórz międzynarodowych;
• kształtowanie zasad i realizacja polityki doboru i doskonalenia kadr kierowniczych w transporcie, żegludze i łączności,
• współdziałanie w realizacji współpracy gospodarczej z zagranicą;
• inicjowanie i zawieranie porozumień międzynarodowych w zakresie transportu, gospodarki morskiej i łączności oraz wykorzystania zasobów morskich, w szczególności porozumień dotyczących unowocześniania środków i systemów transportu oraz łączności,
• zapewnianie warunków do rozwoju usług tranzytowych,
• określanie zasad oraz nadzór nad współpracą przedsiębiorstw i innych jednostek organizacyjnych transportu i łączności z zagranicą,
• określanie zasad tworzenia, działalności i likwidacji zagranicznych delegatur i przedstawicielstw jednostek transportu, gospodarki morskiej i łączności;
• kształtowanie polityki w zakresie wykonywania transportu przez jednostki gospodarki uspołecznionej i nie uspołecznionej oraz osoby fizyczne,
• ustalanie taryf za usługi pocztowe i telekomunikacyjne o charakterze powszechnym, taryf przewozowych, opłat za usługi lotnicze, a także taryf i opłat za usługi komunikacyjne;
• wykonywanie zadań w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa oraz innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

Występujące działy urzędu

Zadania i obowiązki Minister Transportu, Żeglugi i Łączności realizował w zakresie:

• transportu drogowego,
• transportu kolejowego,
• transportu rurociągowego,
• transportu morskiego i śródlądowego,
• transportu lotniczego oraz usług lotniczych,
• łączności przewodowej, bezprzewodowej i satelitarnej,
• krajowej sieci teleinformatycznej,
• dróg lądowych i morskich,
• portów lotniczych, morskich i śródlądowych,
• poczty i kolportażu czasopism,
• morskich i rzecznych stoczni remontowych,
• rybołówstwa morskiego,
• ochrony środowiska morskiego,
• ratownictwa morskiego.

Zniesienie urzędu

Na podstawie ustawy z 1989 r. o utworzeniu urzędu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej zniesiono urząd Minister Transportu, Żeglugi i Łączności.