Mucoid plaque

pseudonaukowe określenie

Mucoid plaque (mucoid cap/rope) – pseudonaukowe określenie używane przez zwolenników medycyny alternatywnej do opisywania szkodliwej substancji podobnej do śluzu zawierającego pozostałości jedzenia, mającej pokrywać przewód pokarmowy większości ludzi. Określenie ukuł Richard Anderson, naturopata i przedsiębiorca, sprzedający szeroki zakres produktów mających „oczyszczać” ciało z takich pozostałości[1].

Wiele produktów przeznaczonych do „oczyszczania jelita grubego” promowane jest na publicznie dostępnych stronach mających zawierać wprowadzające użytkownika w błąd twierdzenia[2]. Obecność w tych produktach środków przeczyszczających, bentonitu i włóknistych zagęszczaczy doprowadziła do hipotezy, wedle której to wydalone środki przeczyszczające przyjmują formę mucoid plaque[2][3]. Koncepcja mucoid plaque nie jest uznawana przez medycynę konwencjonalną ze względu na brak anatomicznych czy fizjologicznych podstaw[4][5][6].

Historia edytuj

Różnorodne formy oczyszczania jelita były popularne w XIX wieku i na początku XX[7]. W 1932 Bastedo napisał w Journal of the American Medical Association o swoich obserwacjach dotyczących mas śluzu usuwanych z jelita grubego poprzez płukanie jelita grubego: Gdy ktoś zobaczy brudną szarą, brązową lub czarniawą warstwę, długie i pozwijane podobne do robactwa masy grubego śluzu o zapachu psującej się ryby, wydobyte wskutek irygacji jelita grubego, nie zastanawia się nad tym, że pacjent czuł się źle i uzyskał ukojenie oraz poprawę stanu zdrowia w rezultacie irygacji[8]. Płukanie jelita grubego cieszyło się powodzeniem także na początku XX wieku; miało leczyć liczne choroby. Badania wykazały jednak, że były to zabiegi bezcelowe i potencjalnie niebezpieczne[9]. Gdy wykazano brak podstaw naukowych do „oczyszczania jelita grubego”, sam pomysł zyskał złą sławę jako forma szarlatanerii. Według przeglądu badań z 2005 roku nie ma podstaw, by wspierać tę słabo uporządkowaną teorię, długo pomijaną przez społeczność naukową[10]. Bennett Roth, gastroenterolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles w odpowiedzi na twierdzenia, jakoby płukanie jelita grubego miało usuwać toksyny wypowiedział się: Nie ma w tym ani krzty nauki. Nie ma takiej rzeczy, jak pozbywanie się, cytuję dokładnie, „toksyn”. Jelito grube powstało właśnie do tworzenia i wydalania kału. To całkowity nonsens[11]. Zainteresowanie takim oczyszczaniem jelita grubego opisywano jako staroświecki i zabawny etap w historii dziwnych przekonań na temat medycyny[12]. Zainteresowanie wokół autointoksykacji z początkiem w jelicie grubym jako przyczyną choroby i płukaniem go jako lekarstwa ponownie narosło pod koniec XX wieku[9].

Określenie mucoid plaque (dosł. osad śluzowy) zostało ukute i spopularyzowane przez naturopatę i przedsiębiorcę Richarda Andersona, sprzedającego szeroki zakres produktów mających „oczyszczać” ciało z domniemanego osadu przez ich wydalenie[1]. Anderson opisał mucoid plaque jako gumiaste, zielonawe, o żelowej konsystencji warstwę pokrywającą nabłonek organów wewnętrznych, zwłaszcza układu pokarmowego. Anderson twierdził również, że może ona upośledzać trawienie i wchłanianie składników odżywczych, stanowić miejsce do życia dla patogenów i powodować dolegliwości takie jak biegunka, rak jelita grubego, alergia i dolegliwości skórne. Bazując na tym rozpoczął promocję działań i produktów mający usuwać mucoid plaque[3][13].

Mimo że Anderson twierdził, że jego przekonania oparte są na badaniach naukowych, przyznał również, że polega głównie na dowodach anegdotycznych, a nie empirycznych, zaś lekarze mieli dostrzegać brak tych złogów. Anderson uważa również, że podręczniki medycyny akademickiej nie informują o mucoid plaque o stąd lekarze nie wiedzą o tym zjawisku[1].

Medical evaluation edytuj

Lekarze zdyskredytowali koncepcję mucoid plaque jako niewiarygodną mistyfikację[4]. Jeden z patologów University of Texas School of Medicine odniósł się wprost do pomysłu Andersona twierdząc, że widział kilka tysięcy biopsji jelita i nigdy nie natrafił na mucoid plaque, które jest całkowitą mistyfikacją bez podstaw anatomicznych[1][5]. Inny patolog, Edward Friedlander, również nie zaobserwował mucoid plaque; jego zdaniem niektóre zamieszczone w internecie zdjęcia przypominają stolec smolisty[6]. W odniesieniu do twierdzeń, jakoby odpady miały przylegać do jelita grubego Douglas Pleskow, gastroenterolog w Beth Israel Deaconess Medical Center, zaznaczył, że jest to legenda miejska, a większość ludzi pozbywa się zawartości jelita grubego w okresie do 3 dni[11].

W odniesieniu do stron internetowych promujących usuwanie mucoid rope/plaque z jelita klientów Howard Hochster z Uniwersytetu Nowojorskiego napisał, że strony te są liczne, quasi-naukowe i na nieszczęście przekonujące dla biologicznie niedoedukowanych odbiorców. Zaznaczył także, że strony te, choć zabawne, są także niepokojące ze względu na promowanie przekonania bez oparcia w fizjologii człowieka. Zauważył, że preparaty do oczyszczania jelita grubego zawierają środki przeczyszczające i składniki o dużej objętości i włóknistej strukturze. Twory, które wydostają się z użytkowników są raczej zbitkami składników owych środków oczyszczających, niż złogami śluzu[2]. Niektóre produkty przeznaczone do usuwania mucoid plaque zawierają glinkę bentonitową, która spożyta może prowadzić do wydalania obfitych stolców[3].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Colon cleanses thrive despite scant proof. The Georgia Straight, 13 kwietnia 2006.
  2. a b c Hochster H.. "Colon Health" Websites. „Current Colorectal Cancer Reports”. 2 (3), s. 105–106, 2007. DOI: 10.1007/s11888-006-0027-6. 
  3. a b c Joe Schwarcz, I have a gut feeling something's wrong here, [w:] Montreal Gazette [online], 5 kwietnia 2008 [zarchiwizowane 2012-06-03].
  4. a b Dagobert Soergel, Tony Tse & Laura Slaughter, Helping Healthcare Consumers Understand: An "Interpretive Layer" for Finding and Making Sense of Medical Information, [w:] MedInfo2004 [online], IOS Press, Amsterdam, 2004 [zarchiwizowane 2011-07-17].
  5. a b Edward Uthman: Mucoid Plaque. Quackwatch, 7 stycznia 1998. [dostęp 2017-10-23].
  6. a b Ed Friedlander: Ed’s Guide to Alternative Therapies: Colonics. 30 stycznia 2005. [dostęp 2017-10-23].
  7. Sullivan-Fowler M. Doubtful theories, drastic therapies: autointoxication and faddism in the late nineteenth and early twentieth centuries. „J Hist Med Allied Sci”. 50 (3), s. 364–90, 1995. DOI: 10.1093/jhmas/50.3.364. PMID: 7665877. 
  8. Bastedo WA, Colonic irrigations: their administration, therapeutic application and dangers, t. 98, JAMA, 1932, s. 736.
  9. a b Ernst E. Colonic irrigation and the theory of auto-intoxication: a triumph of ignorance over science. „Journal of Clinical Gastroenterology”. 24 (4), s. 196–8, 1997. DOI: 10.1097/00004836-199706000-00002. PMID: 9252839. 
  10. Müller-Lissner SA, Kamm MA, Scarpignato C, Wald A. Myths and misconceptions about chronic constipation. „The American Journal of Gastroenterology”. 100 (1), s. 232–42, 2005. DOI: 10.1111/j.1572-0241.2005.40885.x. PMID: 15654804. 
  11. a b Judy Foreman: Beware of colon cleansing claims. Los Angeles Times, 30 czerwca 2008. [dostęp 2017-10-23].
  12. Denise Grady: Cult of the Colon: From Little Liver Pills to Big Obsessions. New York Times, 23 maja 200. [dostęp 2017-10-23].
  13. Richard Anderson: Cleanse & Purify Thyself, Books One and Two. Christobe Publishing, 2000.