Niebieskie Zaśnięcie Matki Bożej

obraz nieznanego autora

Niebieskie Zaśnięcie Matki Bożej[1] (biał. Блакітнае Успенне, ros. Голубое успение[1]) − piętnastowieczna ikona przechowywana w zbiorach Galerii Tretiakowskiej, powstała najprawdopodobniej w Turowie.

Zaśnięcie Matki Bożej
Ilustracja
Autor

Andreas Ricos (?)

Data powstania

XV w.

Medium

tempera na desce

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Moskwa

Lokalizacja

Galeria Tretiakowska

Opis i autorstwo ikony edytuj

Ikona przedstawia scenę Zaśnięcia Matki Bożej w zgodzie z kanonami malarstwa bizantyńskiego. Na pierwszym planie widoczne jest łoże, na którym spoczywa Maria, wokół niego gromadzą się pogrążeni w smutku Apostołowie. Ponad łożem stoi Jezus Chrystus, trzymając postać dziecka, wyobrażającą duszę jego matki. W niebiosach, ukazanych w górnej części ikony, aniołowie i prorocy z radością oczekują Matki Bożej. Dwie postacie aniołów podtrzymują postać Marii w otoku. Nazwa ikony odnosi się do błękitnego tła postaci Chrystusa i Maryi w niebiosach (pozostała część tła jest złota), co było powszechnie stosowane w ikonografii bizantyńskiej, stanowiło natomiast ewenement w ikonografii ruskiej[1]. Z tego powodu przypuszcza się, że wizerunek napisał Andreas Ricos, ikonograf grecki, który spędził wiele lat w Wenecji, a następnie działał na Rusi, związanego ze szkołą italogrecką[1].

Historia ikony edytuj

Ikona była pierwotnie przechowywana w Turowie. Na początku XVI w., gdy siedzibą biskupów turowsko-pińskich stał się Pińsk, wizerunek został przeniesiony do Monasteru Leszczyńskiego, także do cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej. Umieszczenie obrazu w pińskim klasztorze zapoczątkowało szczególny kult święta Zaśnięcia Bogurodzicy w Pińsku. W 1914 ikona została przeniesiona do soboru katedralnego w Mińsku. Po rewolucji październikowej wizerunek trafił do galerii ikon w Galerii Tretiakowskiej[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Mironowicz A.: Biskupstwo turowsko-pińskie w XI-XVI wieku. Trans Humana, 2011, s. 179-180. ISBN 978-83-61209-55-3.