Nowy Dom Ławy w Gdańsku

Nowy Dom Ławy (Sień Gdańska) – zabytkowy budynek dawnego sądu w Gdańsku. Mieści się przy Długim Targu.

Nowy Dom Ławy
Zabytek: nr rej. 289 z 24.02.1967[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gdańsk

Adres

Główne Miasto, ul. Długi Targ 43

Właściciel

Muzeum Historyczne Miasta Gdańska[2]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy Dom Ławy”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy Dom Ławy”
Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy Dom Ławy”
Ziemia54°20′54,564″N 18°39′12,362″E/54,348490 18,653434

Historia

edytuj
 
Panienka z okienka

Budynek powstał w XV wieku. Do XVIII wieku był zamieszkiwany przez rodziny patrycjuszowskie[3][4]. Od 1709 w budynku mieścił się dom ławy[3][4]. Fasada w obecnym stylu pochodzi z 1712 roku[2]. Jest ona połączeniem stylów gotyckiego (elewacja), renesansowego (portal) i barokowego (szczyt, który zdobi posąg o symbolice sądowniczej)[2][4]. W latach 19001901 przeprowadzono generalny remont obiektu[3]. Mieściły się w nim wówczas biura giełdy[3]. W budynku eksponowano ponadto dzieła gdańskiego i holenderskiego rzemiosła należące do kolekcjonera Lessera Giełdzińskiego[3][2]. Rzeźba orła polskiego umieszczona na drzwiach wejściowych została pierwotnie usunięta w 1938 przez Niemców w okresie istnienia Wolnego Miasta Gdańsk[5]. Od 1967 roku obiekt figuruje w rejestrze zabytków. W 1989 roku przeszedł w zarządzanie Muzeum Historii Miasta Gdańska i stanowi część oddziału Dwór Artusa, z racji na wewnętrzne połączenie między budynkami. Od 2001 do 2018 roku codziennie o godzinie 13:00 w szczytowym oknie ukazywała się tzw. Panienka z okienka[4][6]. Jest to nawiązanie do XIX-wiecznej powieści Panienka z okienka, której akcja rozgrywa się w Gdańsku[4].

Wnętrza

edytuj

Wnętrza Sieni Gdańskiej kryją XVIII-wieczne wyposażenie, w tym m.in. barokową klatkę schodową, szafy, rzeźby i ceramikę holenderską[3].

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2013-09-25].
  2. a b c d Nowy Dom Ławy. PolskaNiezwykła.pl. [dostęp 2013-09-25].
  3. a b c d e f Nowy Dom Ławy. FotoPolska.eu. [dostęp 2013-09-25].
  4. a b c d e Nowy Dom Ławy z panienką z okienka. Trojmiasto.pl. [dostęp 2013-09-25].
  5. Dział ogólny. Związkowy kurs na Bielanach. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. 9, s. 293, 1939. 
  6. Zniknęła panienka z okienka, atrakcja turystyczna Gdańska. Autorski mechanizm nie do naprawienia. trojmiasto.wyborcza.pl. [dostęp 2020-07-01].