Obóz NKWD w Poznaniu

Obóz NKWD w Poznaniu (także: Specłagier NKWD nr 2) – sowiecki specjalny obóz NKWD zlokalizowany w Poznaniu przy ul. Słonecznej (obecnie jest to obszar Pogodna na osiedlu samorządowym Grunwald Południe), w zabudowaniach znajdującego się tu uprzednio niemieckiego obozu pracy. Po likwidacji łagru tereny te stanowiły część tzw. Gospody Targowej.

Obóz NKWD w Poznaniu

Typ	obóz specjalny
Odpowiedzialny	ZSRR (NKWD)
Rozpoczęcie działalności	1945
Zakończenie działalności	1945
Terytorium	Polska
Miejsce	Poznań
Pierwotne przeznaczenie	niemiecki obóz pracy
Narodowość więźniów	Polacy, Niemcy, Ukraińcy
brak współrzędnych

Historia

Wiosną i latem 1945 w obozie przetrzymywano jeńców wojennych – niemieckich i ukraińskich, jak również żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego i działaczy niepodległościowych z terenu całej Polski. Obóz zlikwidowano w połowie sierpnia 1945, a wcześniej wszystkich więźniów wywieziono do więzienia w Rawiczu, które już podlegało pod polskie Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Byli to głównie członkowie Armii Krajowej z okręgu warszawskiego (około tysiąc osób, w tym wiele kobiet i dziewcząt).

Warunki obozowe były trudne, zwłaszcza dokuczał głód. Dzienne wyżywienie stanowiło 15 dkg chleba i pół miski wodnistej zupy. Szalała też czerwonka i inne choroby. Strażnikami byli głównie Sowieci, ale także Łotysze (nieuzbrojeni, wyposażeni w bykowce, którymi często bili więźniów).

Nazwę Specłagier NKWD nr 2 nosił w Poznaniu także obóz przy zakładach Cegielskiego, który funkcjonował w latach 1944–1949. Początkowo przebywało tam ponad ośmiuset więźniów, głównie oficerów AK, a także żołnierzy NSZ, jak również działaczy Stronnictwa Narodowego.

W obozach przetrzymywano m.in. takie osoby jak: podpułkownik Mieczysław Woronowicz „Litwin” (komendant Obwodu Wieluń AK), pułkownik Kazimierz Putek „Zworny” (komendant Podokręgu Rzeszów AK), czy kapitan Antoni Baranowski „Oksza” (komendant Obwodu Tomaszów Mazowiecki AK).