Obrót (prawo)

pojęcie z zakresu nauk prawnych

Obrót – pojęcie z zakresu nauk prawnych oznaczające stosunki oraz czynności prawne istniejące w związku z działalnością podmiotów prawa cywilnego na gruncie wymiany dóbr i usług[1]. Wyróżnia się trzy rodzaje obrotu:

  1. obrót powszechny – odbywający się bez związku z działalnością gospodarczą uczestników (obojętnie, czy taka jest prowadzona, czy nie);
  2. obrót obustronnie profesjonalny (obustronnie gospodarczy, gospodarczy sensu stricto, handlowy sensu stricto, business to business) – odbywający się w związku z działalnością gospodarczą. Jego uczestnicy (przedsiębiorcy) zawierają umowy dwustronnie handlowe[2].
  3. obrót jednostronnie profesjonalny (jednostronnie gospodarczy, gospodarczy sensu largo, handlowy sensu largo) – z jednej strony odbywający się w związku z działalnością gospodarczą, z drugiej – odbywający się bez związku z taką działalnością[3]. Do obrotu jednostronnie profesjonalnego zalicza się (lub utożsamia się z nim[2]) obrót konsumencki (business to consumer), w którym jeden z podmiotów jest konsumentem[4]. Uczestnicy tego obrotu zawierają umowy jednostronnie handlowe[2].

Obrót dwustronnie profesjonalny i powszechny charakteryzuje przewaga norm względnie dyspozytywnych (iuris dispositivi), a obrót jednostronnie profesjonalny (w tym konsumencki) norm semiimperatywnych (iuris semidispositivi), chroniących słabszą stronę stosunku prawnego. Największa swoboda umów obowiązuje w obrocie powszechnym i obustronnie profesjonalnym[5]. Obrót prawny jest przedmiotem badań Centrum Naukowego na rzecz Bezpiecznego Obrotu Prawnego[6].

Przypisy edytuj

  1. Koszowski 2010 ↓, s. 160, za: M. Wojdyło, Odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi i gwarancji jakości przy umowie sprzedaży w obrocie gospodarczym, Kraków 1999, s. 12.
  2. a b c Kidyba 2013 ↓, s. 855, za: S. Włodyka (red.), Prawo umów handlowych, t. 5, Warszawa: System Prawa Handlowego, 2006, s. 27.
  3. Koszowski 2010 ↓, s. 160–162.
  4. Koszowski 2010 ↓, s. 162–163.
  5. Koszowski 2010 ↓, s. 161–164.
  6. O Fundacji, Centrum Naukowe na rzecz Bezpiecznego Obrotu Prawnego [online], www.bezpiecznyobrot.org.pl [dostęp 2024-02-29] (pol.).

Bibliografia edytuj