Obrazy starego świata
Obrazy starego świata (Obrazy starého sveta) – czechosłowacki film dokumentalny z 1972 roku w reżyserii i według scenariusza Dušana Hanáka.
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji |
1972 |
| Data premiery |
8 września 1989 |
| Kraj produkcji | |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Dušan Hanák |
| Muzyka |
Václav Hálek |
| Zdjęcia |
Alojz Hanúsek |
| Scenografia | |
| Montaż |
Alfréd Benčič |
| Produkcja |
Juraj Král |
| Wytwórnia |
Studio Hraných Filmov Bratislava |
Treść filmu edytuj
Film jest portretem zbiorowym mieszkańców słowackich wsi, którzy zmagają się na co dzień ze skrajnym ubóstwem i niedostatkiem, a zarazem nie otrzymują żadnych świadczeń. Film Obrazy starego świata dowodził, że państwo socjalistyczne nie zapewniło bohaterom dokumentu opieki, której potrzebowali[1]. Wśród uwiecznionych na filmie postaci znajdują się: mężczyzna, który ciągnie pług o własnych siłach; okaleczony pasterz, który sam rąbie drewno i buduje dom; mężczyzna, który obsesyjnie interesuje się kosmosem; starsza kobieta, która sprząta kościół i spędza większość czasu na opiece nad grobami swoich krewnych na cmentarzu; mężczyzna, który służył w armii austro-węgierskiej, a teraz sam sadzi ziemniaki; mężczyzna, który gra na dudach swoim owcom; oraz obłożnie chory mężczyzna, który nadal gra na kontrabasie w trio z kilkoma przyjaciółmi[2]. Wyznawane przez wszystkich bohaterów wartości to zdrowie, pokój, człowieczeństwo, szczęście, smutek, praca, dzieci, dobroć i miłość, szacunek dla Boga i samego życia[2].
Produkcja i odbiór edytuj
Otrzymawszy propozycję nakręcenia filmu o twórczości klasyka słowackiej fotografii Martina Martinčka, Dušan Hanák zamierzał dotrzeć do postaci uwiecznionych przez fotografa, układając ich losy w polifonię ludzkich historii. Cztery z dziesięciu sportretowanych postaci w filmie odkrył przedtem Martinček, pięć innych odnalazł sam Hanák w towarzystwie; dziesiąty bohater filmu został odkryty wspólnie przez Martinčka i Hanáka. Metoda twórcza Hanáka zakładała przeplatanie zabiegów dokumentalnych z elementami inscenizacji filmowej[3].
Hanák opisywał Obrazy starego świata następująco:
Film opowiada o sile moralnej i wewnętrznym pięknie naszych dziadków, a także o ich wartościach, których tak często brakuje w dzisiejszych czasach. [...] Zafascynowało mnie to, że udało im się zachować pewien archetyp, pradawną formę człowieczeństwa, mentalność, która powoli znika z naszego cywilizowanego świata[4].
Ze względu na niekorzystne przedstawienie państwa socjalistycznego, które nie zapewniało wsparcia bohaterom filmu, Obrazy starego świata zostały niedopuszczone do wyświetlania. Dopiero w 1989 roku, na fali aksamitnej rewolucji, film trafił do kin oraz obiegu festiwalowego[2]. Na rozdaniach Europejskich Nagród Filmowych film Hanáka zdobył specjalne wyróżnienie, a rok później Stowarzyszenie Krytyków Filmowych Los Angeles określiło Obrazy starego świata mianem najlepszego filmu roku 1990[5]. W plebiscycie z 2000 roku słowaccy krytycy wyłonili Obrazy starego świata jako najlepszy słowacki film w historii[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Obrazy Stareho Sveta (1972) - Dusan Hanák [online], AllMovie [dostęp 2022-03-20].
- ↑ a b c d Hames 2009 ↓, s. 221.
- ↑ KVIFF | Obrazy starého sveta [online], www.kviff.com [dostęp 2022-03-20].
- ↑ Obrazy starého sveta [online], IDFA [dostęp 2022-03-20].
- ↑ Pictures of the Old World (1972) Awards & Festivals [online], MUBI [dostęp 2022-03-20].
Bibliografia edytuj
- Peter Hames, Czech and Slovak cinema : theme and tradition, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2009, ISBN 978-0-7486-2926-8, OCLC 430819998.
Linki zewnętrzne edytuj
- Obrazy starego świata w bazie Filmweb
- Obrazy starego świata w bazie IMDb (ang.)