Ochotnicza Turkiestańska Brygada Robocza i Uzupełnieniowa

Ochotnicza Turkiestańska Brygada Robocza i Uzupełnieniowa (niem. Freiwillige (Turkest.) Arbeits und Ersatz Brigade), zwana też Brygadą Bollera – ochotnicza formacja pomocnicza w służbie niemieckiej złożona z b. jeńców wojennych z Armii Czerwonej z obszaru Azji Środkowej podczas II wojny światowej.

Brygada powstała 1 lutego 1944 r. w Radomiu w Generalnym Gubernatorstwie jako Kolonnenführungs- und Turkvölkischer und Kaukasischer Arbeits und Ersatzstab. Na jej czele stanął Oberst Boller. Składała się z czterech turkiestańskich batalionów roboczych (trzy sformowane jeszcze w lutym, zaś czwarty w listopadzie 1943 r.), Turkvölk-u.Kauk.Ausb.-u.Ers.Btl. i z.b.V. Kompanie. Liczyła prawdopodobnie ok. 20 tys. ludzi. Dowódcami kompanii byli krajowcy z niemieckim podoficerem jako doradcą, ale na czele batalionów stali już Niemcy. 20 lipca 1944 r. przeorganizowano ją w Freiwillige (Turk.) Arbeits und Ersatz Brigade.

25 września tego roku pod naporem nacierającej Armii Czerwonej jednostka wycofała się do Częstochowy. Jej pododdziały zostały tam użyte do budowy umocnionych pozycji A-1 i A-2 w ramach linii obronnej na obszarze centralnej Polski. Do końca stycznia 1945 r. liczebność Brygady, przebywającej nadal na obszarze okupowanej Polski, spadła do ok. 6 tys. ludzi.

Po rozpoczęciu styczniowej ofensywy Armii Czerwonej przeszła na terytorium Niemiec, gdzie jej resztki skapitulowały na pocz. maja 1945 r.

Linki zewnętrzne edytuj