Oto jest Kasia

książka dla dzieci

Oto Jest Kasia – książka dla dzieci autorstwa Miry Jaworczakowej, wydana po raz pierwszy w 1959 roku. Ilustrowana przez Hannę Czajkowską. Lektura szkolna w Polsce w latach 1977-1999 i 2017-2021[1][2][3][4].

Oto jest Kasia
Autor

Mira Jaworczakowa

Typ utworu

Utwór dla dzieci

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska

Język

polski

Data wydania

1959

Wydawca

Państwowe Wydawnictwo Literatury Dziecięcej „Nasza Księgarnia”

Fabuła

edytuj

Książka opowiada o przygodach ośmioletniej Kasi na tle szkolnych i rodzinnych zdarzeń. Kiedy rodzi się jej siostrzyczka Agnieszka, Kasia nie może pogodzić się z utratą uprzywilejowanej pozycji najmłodszego dziecka w rodzinie. Swoją frustrację wyładowuje na rodzicach, rodzeństwie i szkolnych kolegach. Jej zachowanie zmienia się jednak, kiedy młodsza siostra Agnieszka zapada na ciężką chorobę. Przełamując swój egoizm uświadamia sobie, że kocha siostrę i całą rodzinę[5].

Historia wydań

edytuj

Od 1959 do połowy drugiej dekady XXI w. książka miała 27 wydań, w tym także jedno elektroniczne (w 2010 r.), wszystkie nakładem Wydawnictwa „Nasza Księgarnia”. Wszystkie wydania utworu mają ilustracje Hanny Czajkowskiej, aczkolwiek niektóre okładki były projektowane przez innych ilustratorów (m.in. Joannę Rusinek i Macieja Szymanowicza)[6].

Odbiór

edytuj

Książka była przez wiele lat (od 1977[1]) lekturą szkolną w Polsce. Utwór był lekturą szkolną dla klasy III po reformie szkolnictwa i modyfikacji listy lektur w połowie lat 80. i był nią do 1999 r.[2]. Stał się lekturą szkolną ponownie od 2017[3][a]. Został z listy lektur usunięty w 2021[4] bez podania powodu[7].

Marta Woszczak pisząc o ilustracjach Czajkowskiej, opisała je jako „oszczędne, nakreślone cienką kreską grafiki odznaczają[ce] się prostotą, zachowaniem realizmu”[6].

Według Beaty Lisowskiej, piszącej w 2018 roku w czasopiśmie „Pedagogika. Studia i Rozprawy”, pozycja ta była wartościową lekturą, ze względu na rówieśniczych bohaterów umożliwiających czytelnikom identyfikację z nimi, a także sposób narracji i poruszenie tematów bliskich dzieciom[8].

W 2022 książkę skrytykowała w „Gazecie Wyborczej” (Wysokich Obcasach) Natalia Waloch, uznając ją za nudną i przestarzałą[9]. Równocześnie jednak, według badań Anny Józefowicz z tego samego okresu, opublikowanych w czasopiśmie „Podstawy Edukacji”, choć niektórzy nauczyciele uznali książkę za średnio wartościową lekturę, rzadko realizowaną w klasie, inni uznali książkę za wartościową lekturę, uczącą wrażliwości na drugiego człowieka[10].

  1. W latach 1999–2016, poza okresem 2007/2008, nie istniała lista lektur dla klas I–III

Przypisy

edytuj
  1. a b Gąsiorek, Krystyna. "Deminutywa najczęstsze i najrzadsze w języku pisanym klasy trzeciej." ROCZNIK NAUKOWO-DYDAKTYCZNY WSP W KRAKOWIE, Zeszyt 165, Prace Pedagogiczne XV (1994).
  2. a b Alicja Ungeheuer-Gołąb, Literatura dla dzieci jako przestrzeń wczesnej edukacji w kontekście kanonu lektur, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 39 (3), 2020, s. 173–186, DOI10.17951/lrp.2020.39.3.173-186, ISSN 0137-6136 [dostęp 2024-09-05] (ang.).
  3. a b Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. z 2017 r. poz. 356).
  4. a b l, Od 1 września zmiany na liście lektur [online], Prawo.pl, 30 sierpnia 2021 [dostęp 2024-08-04] (pol.).
  5. „Oto jest Kasia” – streszczenie lektury [online], Onet Kobieta, 23 lutego 2021 [dostęp 2024-09-08] (pol.).
  6. a b Marta Woszczak, Czas się zatrzymał? Lektury zagubione między XX a XXI wiekiem, [w:] Bernadeta Niesporek-Szamburska, Małgorzata Wójcik-Dudek, Aleksandra Zok-Smoła (red.), (Przed)szkolne spotkania z lekturą, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015, s. 541–552, ISBN 978-83-8012-623-7 [dostęp 2024-09-03].
  7. Anna Józefowicz, Co z tą zmianą? – opinie nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej na temat lektur szkolnych | What about this change? – opinions of teachers of early school education about school reading, „Podstawy Edukacji”, 15, 2022, s. 285–305, DOI10.16926/pe.2022.15.19 [dostęp 2024-08-03].
  8. Beata Lisowska, Co obecnie powinni czytać uczniowie edukacji wczesnoszkolnej w świetle nowej podstawy programowej, „Pedagogika. Studia i Rozprawy”, 27 (2), 2018, s. 167–178, DOI10.16926/p.2018.27.47, ISSN 2720-1414 [dostęp 2024-09-01] (pol.).
  9. Natalia Waloch, "Pięciopsiaczki", "Oto jest Kasia". Czy można wreszcie wywalić z kanonu lektur te nudy? Dla syna pytam [online], www.wysokieobcasy.pl, 9 czerwca 2022 [dostęp 2024-08-04].
  10. Anna Józefowicz, What about this change? – opinions of teachers of early school education about school reading, „Podstawy Edukacji”, 15, 2022, s. 285–305, DOI10.16926/pe.2022.15.19 [dostęp 2024-08-22].

Bibliografia

edytuj