Pałac w Brzeźnicy (województwo śląskie)

Pałac w Brzeźnicybarokowy pałac wybudowany w 1645 roku, obecnie w ruinie. Znajduje się we wsi Brzeźnica w powiecie raciborskim, w województwie śląskim.

Pałac w Brzeźnicy
Symbol zabytku nr rej. :
- Op. – 651/59 (dawn. woj. opolskie)[1]
- A/975/2022 z 5 maja 2022 (woj. śląskie)[2]
Ilustracja
Ruiny pałacu w Brzeźnicy
Państwo

 Polska

Miejscowość

Brzeźnica

Ukończenie budowy

1645 rok

Położenie na mapie gminy Rudnik
Mapa konturowa gminy Rudnik, po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzeźnicy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzeźnicy”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzeźnicy”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Brzeźnicy”
Ziemia50°08′42,79″N 18°13′05,80″E/50,145219 18,218278

Opis edytuj

Pałac został wybudowany w 1645 roku przez Małgorzatę Dzierżanowską, która była ówczesną właścicielką wsi Brzeźnica[3][4][5]. Podczas działań wojennych na tych terenach w 1945 r. pałac uległ zniszczeniu[3][4][5]. Wokół ruin pałacu znajduje się park z okazami starodrzewu[3].

Budowla zwrócona jest frontem ku północy[5]. Zaprojektowana na planie prostokąta, była murowana i otynkowana[4][5]. Pałac pierwotnie był piętrowy, natomiast do dzisiaj zachowały się jedynie ściany do wysokości pierwszej kondygnacji. Wnętrza mają układ dwutraktowy i niesymetryczny. Sień przelotowa jest przesunięta z osi ku zachodowi i posiada sklepienia kolebkowo-krzyżowe. W sieni po bokach znajdują się wejścia do trzech pomieszczeń ze sklepieniami typu klasztornego z lunetami, a w trakcie tylnym znajduje się zabiegowa klatka schodowa. W części wschodniej budowli znajduje się mała sień ze sklepieniem kolebkowo-krzyżowym, która połączona jest z pomieszczeniem ze sklepieniem kolebkowym z lunetami. Trakt tylny pałacu posiada dwa pomieszczenia, pierwsze sklepione kolebkowo, a drugie, mniejsze nakryte pierwotnie stropem. Z zewnątrz budowla ma układ osi nieregularny, a przyziemie frontu jest ośmioosiowe. Elewacja pałacu posiada reszty podziałów płaskimi pilastrami. Do budowli prowadzą dwa wejścia, które są zamknięte półkoliście, a nad wejściem do większej sieni znajduje się kamienny kartusz herbowy rodziny von Wrochem. W oknach znajdują się częściowo stare kraty[5].

Wokół pałacu rozciągały się ogrody oraz park z licznymi okazami starodrzewia.

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2008-11-16].
  2. Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 27 listopada 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2024-01-01]
  3. a b c Grzegorz Wawoczny: Zabytki powiatu raciborskiego. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2007, s. 100. ISBN 978-83-89802-36-1.
  4. a b c Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2005, s. 6. ISBN 83-89802-09-0.
  5. a b c d e Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. VII: Województwo opolskie. Cz. 13: Powiat raciborski. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1967, s. 6.

Bibliografia edytuj

  • Anna Bindacz: Gmina Rudnik – kraina pałaców i zieleni. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2005, s. 6. ISBN 83-89802-09-0.
  • Grzegorz Wawoczny: Zabytki powiatu raciborskiego. Racibórz: Wydawnictwo i Agencja Wydawnicza WAW Grzegorz Wawoczny, 2007, s. 100. ISBN 978-83-89802-36-1.
  • Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. VII: Województwo opolskie. Cz. 13: Powiat raciborski. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1967, s. 6.
  • [www.palacbrzeznica.pl Oficjalna strona pałacu]