Państwowa Inspekcja Handlowa

polski organ państwowy z lat 1950-2000

Państwowa Inspekcja Handlowa (w latach 1998–2000 Inspekcja Handlowa) – centralna jednostka organizacyjna istniejąca w latach 1950–2000, której celem było kontrola zaopatrzenia towarowego, ochrona interesów konsumenta i sprawności jego obsługi oraz zwalczania spekulacji.

Powołanie inspekcji

edytuj

Państwowa Inspekcja Handlowa została powołana dekretem z 1950 r.[1] Od 1958 r. działała na podstawie ustawy[2].

Zadania inspekcji

edytuj

Zadaniem Państwowej Inspekcji Handlowej była ochrona interesów konsumenta, współdziałanie w zwalczaniu spekulacji oraz czuwanie nad przestrzeganiem przepisów, dotyczących obrotu towarowego, i nad prawidłowością działania aparatu handlowego, a w szczególności[1].:

  • inspekcja uspołecznionej i prywatnej sieci handlowej oraz żywienia zbiorowego pod względem ilościowego, jakościowego i asortymentowego zaopatrzenia towarowego,
  • inspekcja dystrybucji masy towarowej,
  • sprawdzanie prowadzenia książek zażaleń i sposobu załatwiania zażaleń,
  • inspekcja przestrzegania obowiązujących cen i ustalonych marż zarobkowych,
  • inspekcja ochrony mienia socjalistycznego w zakresie sieci zakładów obrotu towarowego,
  • inspekcja magazynowania, transportowania i zabezpieczania towarów,
  • badanie jakości artykułów, stanowiących przedmiot wewnętrznego obrotu towarowego przez prowadzenie w tym celu laboratoriów analitycznych,
  • inspekcja przestrzegania obowiązujących standardów i receptur,
  • powoływanie rzeczoznawców w zakresie technologii artykułów stanowiących przedmiot wewnętrznego obrotu towarowego, rzeczoznawców w zakresie techniki obrotu tymi artykułami oraz probierców, wagowych, klasyfikatorów branżowych,
  • orzekanie o zniszczeniu lub oddaniu do przerobu artykułów stanowiących przedmiot wewnętrznego obrotu towarowego, zepsutych lub nie nadających się do użytku,
  • współdziałanie w zwalczaniu handlu nielegalnego i łańcuszkowego oraz innych form spekulacji, jak również gromadzenia i ukrywania towarów,
  • sprawdzanie rzetelności miary i wagi w obrocie towarowym,
  • inspekcja sprawności i poziomu obsługi konsumenta,
  • współpraca z władzami sanitarnymi przy inspekcjonowaniu przestrzegania przepisów sanitarnych sieci zakładów obrotu towarowego.

Uprawnienia Inspekcji

edytuj

Dla wykonania swoich zadań organa Państwowej Inspekcji Handlowej uprawnione była do[1]:

  • dokonywania inspekcji w zakładach handlowych i w związanych z nimi zakładach produkcyjnych jak również towarów do nich przewożonych,
  • przeglądania dokumentów i ksiąg oraz żądania wyjaśnień.
  • wykonanie czynności, powinno odbywać się w miarę możności w obecności kierownika inspekcjonowanej placówki lub osoby upoważnionej do zastępowania go.
  • sporządzania protokołu z przebiegu czynności, który przedstawiano do podpisu kierownikowi placówki lub osobie go zastępującej. Osoby te mogły zgłosić do protokołu swoje uwagi.
  • przesyłanie odpis protokołu do wiadomości prezydium właściwej rady narodowej oraz właściwej nadrzędnej organizacji gospodarczej. W przypadku skierowania protokołu do organów powołanych do ścigania przestępstw odpis protokołu przesyłano prezydium właściwej rady narodowej i nadrzędnej organizacji gospodarczej.

Organy inspekcji

edytuj

Organami Państwowej Inspekcji Handlowej był[1]:

  • Główny Inspektorat, na czele którego stał Główny Inspektor, oraz
  • wojewódzkie inspektoraty (inspektoraty w m. st. Warszawie i m. Łodzi), na czele których stali wojewódzcy inspektorzy.

Głównego Inspektora mianował i zwalniał Minister Handlu Wewnętrznego.

Inspektorów wojewódzkich mianował i zwalniał Minister Handlu Wewnętrznego, a inspektorów powiatowych, miejskich i dzielnicowych mianował i zwalniał Główny Inspektor, po zasięgnięciu opinii prezydium właściwej rady narodowej.

Zmiany w związku z reformą ustrojową państwa

edytuj

W 1998 r. nastąpiła zmiana nazwy Państwowej Inspekcji Handlowej na „Inspekcja Handlowa”[3]. Ustawa z dnia 25 lutego 1958 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej (ze zmianami[4]) została uchylona ustawą z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Dekret z dnia 21 września 1950 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 1950 r. nr 44, poz. 396).
  2. Ustawa z dnia 25 lutego 1958 r. o Państwowej Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 1958 r. nr 11, poz. 39).
  3. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U. z 1958 r. nr 11, poz. 39).
  4. Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 10 listopada 1999 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 1999 r. nr 105, poz. 1205).
  5. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 2001 r. nr 4, poz. 25).