Panhypersebastos (gr. πανυπερσέβαστος, panhypersebastos, „przed wszystkimi sebastoi”) – tytuł cesarski w Cesarstwie Bizantyńskim wprowadzony w XI wieku przez Aleksego I Komnena.

Tytuł panhypersebastos pojawił się w Bizancjum w wyniku reformy tytulatury cesarskiej przeprowadzonej przez Aleksego I Komnena (1081–1118). Aleksy stworzył nową hierarchię tytułów w oparciu o odnowiony tytuł sebastos. Za pomocą przedrostków i przyrostków utworzył tytuły: sebastokrator, protosebastos, panhypersebastos, sebastohypertatos i inne na ich bazie[1]. Były one przyznawane głównie członkom rodziny cesarskiej. W hierarchii tytułów panhypertosebastos następował po sebastokratorze i protosebastosie[2]. Po raz pierwszy tytuł ten został przyznany szwagrowi cesarza Aleksego I Michałowi Taronicie i był wówczas traktowany na równi z tytułem cezara[3]. Tytuł zachował wysoką rangę również w epoce Paleologów, w hierarchii urzędów następował po megadomestyku. Najbardziej znanym panhypersebastosem w dziejach Bizancjum był niewątpliwie Jan VI Kantakuzen[4].

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Alexander Kazhdan: Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford: University Press, 1991. ISBN 978-0-19-504652-6.
  • Paul Magdalino: The Empire of Manuel Komnenos. Cambridge: University Press, 1993.
  • Georg Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2007. ISBN 978-83-01-15268-0.
  • Świat Bizancjum. Cesarstwo Bizantyńskie 641-1204. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011.