Parafia Ewangelicko-Augsburska w Pabianicach
Parafia ewangelicko-augsburska w Pabianicach – parafia kościoła ewangelicko-augsburskiego pod wezwaniem świętych Piotra i Pawła, należąca do diecezji warszawskiej. W 2018 parafia liczyła około 100 wiernych[1].
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Zamkowa 8, 95-200 Pabianice |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Diecezja | |
| kościół |
Kościół ewangelicko-augsburski świętych Piotra i Pawła w Pabianicach |
| Proboszcz |
bp Jan Cieślar |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Pabianic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu pabianickiego  | |
 51°39′50″N 19°21′21″E/51,663889 19,355833
| |
Historia edytuj
Na początku XIX wieku, wraz z gwałtownym rozwojem przemysłu, w Pabianicach zaczęła się zwiększać liczba imigrantów z Niemiec, będących wyznania protestanckiego. Od 1804 nabożeństwa ewangelickie odprawiane były w Zamku Kapituły Krakowskiej przez ks. Friedricha Wilhelma Schramma, dojeżdżającego z Piotrkowa. Parafia ewangelicko-augsburska w Pabianicach została erygowana w 1818. Pomimo spełnienia formalności administracyjnych parafia nie zaczęła funkcjonować. Dopiero w 1827 została reerygowana i zapadła decyzja o wybudowaniu kościoła parafialnego. W chwili powstania parafia obejmowała 320 rodzin z Pabianic i okolicznych miejscowości (m.in. Markówki, Starowej Góry, Bukowca). Kościół świętych Piotra i Pawła wzniesiono w latach 1827–1832, a w kolejnych dziesięcioleciach rozbudowywano i wyposażano. Równocześnie utworzono cmentarz ewangelicki, w sąsiedztwie istniejącego, katolickiego. W latach 70. XIX wieku na terenie należącym do parafii powstał ogród spacerowy przy ul. Zamkowej. W 1904 zbór pabianicki liczył około 12400 wiernych i był jednym z większych w kraju. Zaczęto odprawiać nabożeństwa poranne i wieczorne, również w języku polskim. Wprowadzono godziny biblijne, nabożeństwa dla dzieci, godziny i święta misyjne. Oprócz posługi duchowej parafia prowadziła działalność oświatową. Na przełomie XIX i XX wieku prowadzono dziesięć szkół elementarnych i jeden kantorat, w których uczyło się 1100 dzieci. Zorganizowano Ochronkę Ewangelicką dla dzieci w wieku przedszkolną. W 1900 otworzono dom starców. Funkcjonowało też Ewangelicko-Augsburskie Towarzystwo Opieki nad Dziewczętami (Jungfrauenverein) i Ewangelicko-Augsburskie Towarzystwo Młodych Mężczyzn (Jünglingsverein), a także Stowarzyszenie Kobiet Wyznania Ewangelickiego (Frauenverein), którego zadaniem była przede wszystkim opieka nad ubogimi i chorymi.
Rozkwit wspólnoty protestanckiej w Pabianicach przerwała II wojna światowa. W 1943 proboszcz został skierowany na front z powodu braku uległości wobec nazistów i konfliktu z pabianickim gestapo. W latach powojennych parafia pozbawiona była stałego proboszcza. Mieczysław Moczar wydał zakaz odprawiania nabożeństw ewangelickich. W okresie PRL posługę duszpasterską sprawowali księża dojeżdżający ze Zduńskiej Woli. Stałego proboszcza parafia ponownie otrzymała w 1973.
Współczesna działalność edytuj
Obecnie nabożeństwa odprawiane są w każdą niedzielę w kościele parafialnym w Pabianicach przy ul. Zamkowej 8. W każdą ostatnią niedzielę miesiąca odbywają się koncerty z cyklu Muzyczna Niedziela pod artystycznym kierownictwem Magdaleny Hudzieczek-Cieślar. Rokrocznie, w październiku, wspólnie z Urzędem Miejskim, parafia organizuje Międzynarodowy Festiwal "Muzyka Świata w Pabianicach"[2] goszcząc instrumentalistów i wokalistów z Francji, Holandii, Wielkiej Brytanii, Korei, Słowacji, Rosji, Ukrainy, Gruzji, Grecji, a także Polski. Parafia posiada również chór parafialny, występujący na zjazdach chórów diecezjalnych oraz uroczystościach ekumenicznych.
Obok kościoła znajduje się dom mieszkalny pastorów (wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1900–1902), w którym do dziś mieści się kancelaria parafialna oraz mieszkanie księdza.
Proboszczowie parafii edytuj
- ks. Samuel Friedrich Jäckel (1818–1822)
- wakat (1822–1827)
- ks. Johannes Gottfried Hayn (1827–1832)
- ks. Daniel Biedermann (1832–1875)
- ks. Wilhelm Zimmer (1875–1898)
- ks. Rudolf Schmidt (1898–1938)
- ks. Juliusz Horn (1938–1943)
- ks. Müller (1943–1945)
- ks. Henryk Wendt – administrator (brak stałego proboszcza w latach 1945–1953)
- ks. Gustaw Kraina (do 1967)
- ks. Jan Polok (1973–1978)
- bp Mieczysław Cieślar (1978–1996)
- bp Jan Cieślar (od 1996)
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Anna Maria Kruś, Zmiany funkcjonowania Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego po 1918 r. na obszarze współczesnego województwa łódzkiego, w świetle uwarunkowań geograficzno-politycznych, Uniwersytet Łódzki, 2019, s. 62.
- ↑ | Oficjalna strona internetowa Festiwalu "Muzyka Świata" w Pabianicach [online], 13 marca 2017 [dostęp 2017-04-28] (pol.).
Bibliografia edytuj
- Strona Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP
- Dariusz Bruncz, Parafia Ewangelicko-Augsburska św. Piotra i św. Pawła w Pabianicach [online], Ekumenizm.pl, 27 stycznia 2004 [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03].
- Kościół i parafia ewangelicko-augsburska [online], pabianicki.net.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-06-25].
Linki zewnętrzne edytuj
- Muzycznie i ekumenicznie w Pabianicach. [w:] Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce [on-line]. [dostęp 2011-11-06]. (pol.).
- Muzyka Świata w Pabianicach [online], Moje Miasto Pabianice, 16 października 2010 [dostęp 2011-11-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-21] (pol.).
- "Muzyka Świata" w Pabianicach - oficjalna strona internetowa