Fotografia Bronisława Wilkoszewskiego z albumu „Widoki m. Łodzi” ukazująca Miejskie Gimnazjum Męskie mieszczące się przy ul. Dzikiej (ob. Sienkiewicza), a także pusty plac po jego lewej stronie, który w 1896 roku został przeznaczony na potrzeby parku publicznego (późniejszego Parku Mikołajewskiego; ob. park Henryka Sienkiewicza). Po utworzeniu w 1886 roku dwóch gimnazjów rosyjskojęzycznych (męskiego i żeńskiego), mieszczących się początkowo w jednym budynku przy ul. Cegielnianej 64 (ob. Jaracza) pojawiła się koncepcja powstania osobnego gmachu dla szkoły męskiej. Zaprojektowania budynku szkoły podjął się ówczesny architekt miejski Hilary Majewski, a jego budowę zobowiązał się już wcześniej wesprzeć Karol Scheibler (istniał osobny zapis w jego testamencie uwzględniający to przedsięwzięcie). Budowa obiektu trwała w latach 1888-1891. Gimnazjum funkcjonowało do wybuchu I Wojny Światowej, w czasie której szkoła mieściła szpital wojskowy. Po zakończeniu wojny budynek był siedzibą Miejskiego Gimnazjum Męskiego im. J. Piłsudskiego (patronat ten otrzymało w 1921 roku) o profilu matematyczno-przyrodniczym. Po II Wojnie Światowej przekształcono je w I Miejskie Gimnazjum i Liceum (otrzymując w 1946 roku patronat Tadeusza Kościuszki). W 1956 roku szkołę przekształcono w koedukacyjne III Liceum Ogólnokształcące im. T. Kościuszki, którym pozostaje do dzisiaj. W latach 50. i 60. XX wieku gmach szkolny podlegał rozbudowie o kolejne skrzydła mieszczące sale gimnastyczną i basen czy w końcu odrębne skrzydło szkolne, które od września 1962 roku funkcjonuje jako Szkoła Podstawowa nr 162.

Absolwentami tej prestiżowej szkoły byli m.in. Julian Tuwim, Piotr Skrzynecki, Jan Karski, Jan Machulski, Stefan Niesiołowski. Również wśród przedstawicieli młodszego pokolenia znaleźć można osoby które są absolwentami „trójki” m.in. Marcin Bosak czy Aleksandra Urbańczyk.