Podejście kwalifikacyjne
Podejście kwalifikacyjne – najstarsze spojrzenie na przywództwo. U źródeł tego podejścia stoją badania nad charakterystycznymi cechami efektywnych przywódców, tymi typowymi oraz unikatowymi. Podstawowym założeniem tego podejścia jest teoria mówiąca o przywództwie jako coś wrodzonego:
- przywódcy rodzą się z odpowiednimi cechami
- przywództwo jest rzadką umiejętnością bazującą na cechach osobowych
- przywódcy są charyzmatyczni (Robbins, 1992)
Badania edytuj
Badania cech osobowych miały odkryć przed nami charakterystyczny zestaw cech wybitnych przywódców, które nie są dostępne dla zwykłego śmiertelnika.
Uzyskano różne kompilacje cech. Cechy poddane badaniom podzielono na grupy:
- cechy fizyczne
- wzrost
- atrakcyjność
- cechy osobowości
- agresywność
- pewność siebie
- umiejętności budowania relacji społecznych
- takt
- urok osobisty
- umiejętności zawodowe
- zdolności organizacyjne
- podejmowanie inicjatywy
Lista specyficznych atrybutów liderów charyzmatycznych zawierała takie cechy jak odporność na stres, asertywność, kooperatywność oraz wiele innych.
Istnieje korelacja między cechami osobowymi a sukcesami kierowników. Do takiego wniosku doprowadziły badania nad:
- umiejętnościami komunikacji interpersonalnej
- zdolnościami budowania relacji międzyludzkich
- potrzebami rozwoju
- odpornością na stres
- umiejętność radzenia sobie z niepewnością
- energiczność
Zestawienie cech i umiejętności według K. Obłója edytuj
cechy:
- pewność siebie
- ambicja
- asertywność
- zdolność do dominacji nad innymi
- tolerancja na stres
- upór i stanowczość
- inteligencja
- odwaga
umiejętności:
- umiejętność tworzenia wizji pożądanego stanu
- kreatywność i innowacyjność
- takt i talenty dyplomatyczne
- sprawność perswazyjnego mówienia i słuchania
- szybkie podejmowanie decyzji
- umiejętność stawiania zadań i organizowania pracy
Podejście kwalifikacyjne znalazło charakterystyczne cechy liderów, ale nie dostarczyło odpowiedzi na następujące pytania:
- Jakie cechy są najważniejsze w konkretnych sytuacjach? (wyniki badań były różne)
- Kto może być liderem, a kto się do tego w ogóle nie nadaje?
Zobacz też edytuj
- podejście behawioralne – lidera można wyszkolić wzmacniając pożądane lub tłumiąc niepożądane zachowania
- podejście sytuacyjne
Bibliografia edytuj
- A.K. Koźmiński, W. Piotrowski, Zarządzanie. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2002.