Pomnik Newborn
Pomnik Newborn – pomnik odsłonięty w Prisztinie 17 lutego 2008 roku z okazji ogłoszenia przez Kosowo deklaracji niepodległości. Monument znajduje się przed Pałacem Młodzieży i Sportu.
 Pomnik Newborn o świcie 18 lutego 2008 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Projektant | |
| Całkowita wysokość |
3 m |
| Data budowy |
2008 |
| Data odsłonięcia |
17 lutego 2008 |
Położenie na mapie Kosowa  | |
Położenie na mapie Serbii  | |
 42°39′37,82″N 21°09′30,09″E/42,660506 21,158358
| |
Historia pomnika edytuj
Pomnik zaprojektowali wspólnie kosowski projektant i pomysłodawca Fisnik Ismaili wraz z agencją Ogilvy Kosova. Pomysł budowy pomnika powstał 10 dni przed dniem wejścia w życie deklaracji[1]. Słowo „NEWBORN” w języku angielskim zostało wybrane celowo, aby wiadomość o narodzeniu się nowego kraju była globalnie zrozumiała. Z drugiej strony wyraża ono to, co niepodległość ma przynieść krajowi[2]. W uroczystości odsłonięcia pomnika wzięli udział prezydent i premier Kosowa oraz 150 000 obywateli świętujących niepodległość. Pomnik początkowo został pomalowany na żółto i składano na nim autografy oraz umieszczano napisy[3].
W 2013 roku z okazji 5 rocznicy niepodległości został pomalowany flagami państw, które uznały niepodległość Kosowa[1]. W kolejnym, 2014 roku, pomalowano go w kolorach mundurów NATO i Armii Wyzwolenia Kosowa. Rok później, aby uczcić emigrantów, którzy wyjechali za pracą z Kosowa, zostały pomalowane wszystkie litery oprócz E, która była czarna i miała symbolizować słowo „emigracja”. W 2016 roku, aby zaznaczyć fakt, że obywatele Kosowa nie mogą podróżować do państw UE bez wizy, na pomniku NEWBORN namalowano niebo z drutem kolczastym. W 2017 roku zaplanowano przewrócenie liter N i W i domalowanie dodatkowych, tak aby stworzyć napis "NO WALLS" (Bez murów), protestując w ten sposób przeciwko budowie przez Serbów muru w Mitrowicy i planom budowy przez USA muru na granicy z Meksykiem[4]. Z okazji 10 rocznicy, w 2018 roku, w środku pomnika pojawiła się złota liczba 10, co było wynikiem zmiany litery B na 1[5].
Opis edytuj
Pomnik to duży napis NEWBORN. Waży 9 ton i ma wymiary 3,0 m na 24 metry. Każda litera ma szerokość 0,9 metra[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Kosowo: NEWBORN zmienia oblicze na pięciolecie niepodległości [online], Bałkany - Biznes - Kultura - Polityka [dostęp 2019-05-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-09-07] (pol.).
- ↑ a b Government Of The Republic Of Kosovo: "NEWBORN MONUMENT" Outdoor Advert by Ogilvy Kosovo [online], Advertising Archive. Commercials database. [dostęp 2019-05-15] (ang.).
- ↑ KULTURAUSTAUSCH: Nikola Richter über das Newborn-Denkmal im Kosovo [online], www.kulturaustausch.de [dostęp 2019-05-15] (niem.).
- ↑ Kosovo Independence Monument Sends ‘No Walls’ Message [online], Balkan Insight, 16 lutego 2017 [dostęp 2019-05-15] (ang.).
- ↑ Aleksandra Wojtaszek, Enklawy. Opowieść o dwóch kosowskich miastach/Enclaves. A tale of two kosovian cities, „Herito nr 30” [dostęp 2019-05-15] (ang.).