Porozumienie Ha’awara
Porozumienie Haavara (hebr. הֶסְכֵּם הַעֲבָרָה, heskem ha-awara, tłumaczone: „umowa o transferze”) była umową między nazistowskimi Niemcami a niemieckimi Żydami, podpisaną 25 sierpnia 1933 r. Umowa została sfinalizowana po trzech miesiącach negocjacji między Federacją Syjonistyczną Niemiec, Anglo-Palestyńskim Bankiem (zarządzanym przez Agencję Żydowską dla Izraela) oraz Ministerstwem Gospodarki nazistowskich Niemiec. Był to główny czynnik umożliwiający migrację około 60 000 niemieckich Żydów do Palestyny w latach 1933–1939[1].
Chcący skorzystać z możliwości emigracji Żydzi, musieli pozostawić za sobą swoje majątki i zakupić na nowo potrzebne im w nowym domu towary. W wyniku tego rynek niemiecki, na którym to wyłącznie można było zakupów do transferu dokonać, wzbogacił się o około 1,4 mld[2] dzisiejszych dolarów amerykańskich (przeliczenie na rok 2022). Emigrantom zezwalano zabrać tylko bagaż podręczny i 1000 funtów szterlingów w gotówce, z których to 39% (zgodnie z umową Ha-Awara) pobierał żydowski wydział komunalny w Palestynie[3].
Porozumienie Ha-Awara było uważane przez niektóre koła niemieckie za możliwy sposób rozwiązania „problemu żydowskiego”. Umowę upamiętniono wybiciem propagandowego medalu okolicznościowego[4]. Po niemieckiej inwazji na Polskę we wrześniu 1939 r. program został zakończony.
Przypisy edytuj
- ↑ Haavara [online], www.jewishvirtuallibrary.org [dostęp 2022-01-08].
- ↑ Results for "What was a Dollar from the Past Worth Today?" [online], measuringworth.com [dostęp 2024-04-25].
- ↑ Haavara Winds Up Reich-palestine Transfer Operations; Handled $35,000,000 in 6 Years, Jewish Telegraphic Agency, 10 września 1939 [dostęp 2022-01-08] (ang.).
- ↑ Coin is not proof of Nazi collaboration with Zionists, says historian - The Jewish Chronicle [online], thejc.com [dostęp 2024-04-25] (ang.).